Het blauwe uur is een zeer geliefd moment van de dag voor het fotograferen van de natuur of iconische stadslandschappen. Maar wees snel, voor je het weet is het moment alweer voorbij. Ook bij het fotograferen van het blauwe uur is een goede voorbereiding en de juiste voorkennis een mooi begin. Wat is het blauwe uur eigenlijk? Wat komt daar allemaal bij kijken? In dit artikel delen we handige tips voor het fotograferen tijdens het blauwe uur.
Inhoud van dit artikel:
1. Wat is het blauwe uur?
2. Benodigdheden
3. Kleurcontrasten gebruiken
4. Aanbevolen camera-instellingen
5. Handige online tools
6. Meer leren over fotograferen tijdens het blauwe uur?
Wat is het blauwe uur?
Dit fotogenieke verschijnsel komt twee keer per dag voor. Het blauwe uur heeft zijn naam te danken aan de blauwe kleur die in de lucht zichtbaar wordt vlak na de zonsondergang of vlak voor de zonsopkomst. De kleur houdt voor de camera wat langer aan dan voor het menselijk oog en is een zeer geliefde toevoeging voor fotografen die graag in de avond op pad gaan. Het blauw staat namelijk heel mooi in contrast met de warme kleuren van de stadsverlichting en voegt zo sfeer toe aan een foto. Vlak na het blauwe uur wordt de kleur van de lucht steeds donkerder. De vaak grijze of zwarte kleur wanneer de nacht valt zorgt voor een geheel andere sfeer in de foto.
Let wel op! Want ondanks dat dit moment het ‘blauwe uur’ wordt genoemd, het moment eerder neerkomt op het blauwe kwartiertje. Wees dus ruim om tijd indien je graag tijdens het blauwe uur wilt fotograferen om jezelf klaar te maken om te fotograferen. Hoe weet je om welke tijd je gereed moet staan? Verderop in dit artikel, ontdek je welke online tools wij aanbevelen.
In onderstaande voorbeeld foto’s is het verschil tussen het blauwe uur en het vallen van de nacht goed te zien:
Rond de zonsopkomst en -ondergang vindt naast het blauwe uurtje ook het gouden uurtje plaats, waarbij de sfeer en de kleuren in de atmosfeer met name warme rood, oranje, gele kleurtinten zijn. In onderstaande foto tijdens de zonsopkomst bij de bekende molens van Kinderdijk is de overgang van het blauwe uur naar het gouden uur te zien!
Benodigdheden
Welke benodigdheden heb je nodig voor het fotograferen tijdens het blauwe uur? Omdat aanwezige licht nog niet heel erg sterk is, ben je als fotograaf al gauw toegewezen aan langere sluitertijden. Om toch scherpe foto’s te kunnen maken zonder (ongewenste) bewegingsonscherpte is een goed, stevig statief aan te raden. In combinatie met een statief raden we ook altijd aan om een (draadloze) trigger te gebruiken, zodat je de camera niet hoeft aan te raken tijdens het fotograferen. Ook een simpele aanraking van de ontspanknop kan namelijk al voor trillingen zorgen die in de foto terug kunnen komen.
Een andere tip voor het fotograferen vanaf een statief is om de beeldstabilisatie uit te schakelen. Deze functie is overbodig vanaf en statief waarbij de camera beweging niet hoeft te corrigeren.
Wanneer je in de koudere maanden fotografeert kan het daarnaast ook prettig zijn om handschoenen te dragen. Voor fotografen zijn er speciale handschoenen op de markt die genoeg vrijheid bieden om de camera te kunnen bedienen en de vingers van de fotograaf te beschermen tegen de kou. Herken jij jezelf hier ook in? Wij hebben een lijst gemaakt met de beste handschoenen voor fotografen. Het artikel lees je hier.
Kleurcontrasten gebruiken
De blauwe kleur van het blauwe uur is de voornaamste reden dat fotografen ervoor kiezen om tijdens dit moment erop uit te gaan. Om de foto extra interessant te maken is het slim om te letten op kleurcontrasten. De kleur die heel goed gaat met blauw, zijn de warmere tinten: Geel, oranje en rood. Door deze kleuren naast elkaar te zetten ontstaat er een warm-koud kleurcontrast die de gemoedelijke sfeer in een foto benadrukt. Zonder kou geen warmte. Een voordeel is dat veel gebouwen in de avond mooi worden verlicht. De stadsverlichting in combinatie met de koele blauwe kleurtonen in de lucht vormen samen de perfecte combinatie!
Aanbevolen camera-instellingen
Wie tijdens het blauwe uur fotografeert, heeft zoals eerder benoemd in dit artikel, al gauw te maken met langere sluitertijden. Fotograferen met een statief zorgt ervoor dat je meer vrijheid krijgt tijdens het fotograferen en het kiezen van de juiste instellingen. Dit zijn onze tips voor het fotograferen tijdens het blauwe uur:
Scherpstel methode
Onderwerpen die tijdens het blauwe uur worden vastgelegd staan meestal stil. Dat is ook erg fijn, aangezien het fotograferen vanaf een statief gefotografeerd wordt. Gebruik één focuspunt om zorgvuldig het onderwerp te selecteren. De focus methode kan op AF-S (One Shot) omdat de afstand gelijk blijft. Wanneer het lastig is om de juiste focus te vinden is handmatig scherpstellen ook een handige optie!
Tip: Gebruik focus-peaking om handmatig de focus te bepalen!
ISO-waarde
Voor de ISO-waarde is het van belang om deze zo laag mogelijk te houden. Ga in dat geval voor het laagst mogelijke getal die jouw camera aangeeft.
Diafragma
Met het diafragma bepaal je naast de hoeveelheid licht die door op de sensor valt, ook de scherptediepte. Voor onderwerpen waarbij je veel scherpte wilt hebben in de diepte is F8 (F11 voor full-frame) een goed uitgangspunt.
Sluitertijd
Omdat we vanaf een statief werken is de sluitertijd afhankelijk van de ISO-waarde en de diafragmawaarde. Wanneer een foto onvoldoende details behoudt in de donkere delen van de foto, dan kan het lonen om een bracketing te maken van meerdere sluitertijden.
Witbalans
Komen kleuren niet helemaal naar voren zoals je ze met eigen ogen ziet? Grote kans dat je de witbalans nog moet aanpassen! Fotografeer je in RAW? Dan kan het aanpassen van de witbalans ook tijdens het nabewerken.
Handige online tools
Een belangrijke factor om jouw kans op een mooie foto tijdens het blauwe uur te vergroten is timing. Wees ruim op tijd voor het blauwe uur arriveert. Dan heb je de tijd om je camera en het statief klaar te zetten op een mooie compositie en de juiste instellingen in te stellen, voordat het moment begint.
Gelukkig zijn er allemaal handige apps en websites die kunnen helpen bij het bepalen van het juiste moment.
Photo Ephemeris | Bezoek de website | iOS | Android
Deze gratis website is ook beschikbaar als app. Via de Photo Ephemeris is het mogelijk om op basis van jouw locatie de zonsopkomst en –ondergang te voorspellen. Daarnaast krijg je ook een handig beeld op de cyclus van de maan en de sterren!
Met deze app kan je ook de activiteiten van de zon, maan en sterren op basis van locatie. Wat tevens ook een mooie toevoeging is, is dat de app een handig hulpje bevat om de belichting te berekenen voor fotografen. Daarnaast kun je de belangrijke momenten (bijvoorbeeld bloedmaan) markeren en ontvang je een melding wanneer dit moment plaats zal vinden. Zo mis je nooit meer een bijzonder moment!
Meer leren over fotograferen tijdens het blauwe uur?
Afhankelijk van het moment van het jaar is het mogelijk om tijdens onze workshop nachtfotografie het blauwe uur te fotograferen in dertien bekende steden in Nederland! Tijdens deze workshop leer je meer over het fotograferen van stadslandschappen in het donker en ontdek je wat er allemaal komt kijken bij het maken van een scherpe foto.
