Fotograferen om tot rust te komen? Maak kennis met minimalistisch fotograferen. Bij het fotograferen met een oog voor minimalistische composities kijk je anders naar de wereld om je heen dan je wellicht gewend bent. Composities, kleuren en vormen worden met een ander doel ingezet. In dit artikel lees je alles over het maken van minimalistische foto’s en hoe deze kunstvorm toe te passen is in de fotografie.
Inhoud van dit artikel:
1. De oorsprong van het minimalisme
2. Wat is minimalistisch fotograferen?
3. Het vinden van een goede compositie
4. Less is more
5. Inspiratie
De oorsprong van het minimalisme
Minimalisme is een kunststroming die zich in de helft van de 20e eeuw heeft ontwikkeld in de Verenigde Staten en later in Europa werd toegepast. Bij deze stroming staan enkele begrippen centraal, namelijk simpelheid en eenvoud. Het is daarbij ook zaak dat er zoveel mogelijk wordt gekeken naar de basis. Daarom zijn er ook vaak basisvormen terug te zien in de beeldende werken uit deze stroming. Naast de vormen zijn natuurlijke en met name gevonden materialen ook erg geliefd. De kunstwerken hebben een strak karakter en tonen de schoonheid van het simpele. Beeldende werken uit deze stroming ogen vanuit iedere hoek interessant, op een eerlijke manier.
Ook in de architectuur is minimalisme terug te zien in strakke vormen en inrichtingen, waarbij er meer naar vorm en kleur gekeken wordt dan naar versieringen en decoraties. In de fotografie uit het minimalisme zich juist op het platte vlak, door het minderen in structuren en vormen.
Naast het bestaan van minimalisme als kunststroming, uit het begrip zich ook in levensstijlen. Zo zijn er gedachtegangen over het afstand nemen van bepaalde luxegewoonten. Het minder geld uitgeven en verbruiken is daarbij een reactie op de consumptiemaatschappij en de massaproductie.
Wat is minimalistisch fotograferen?
Bij minimalisme in de fotografie wordt de nadruk vaak gelegd op rust en leegte. Dit uit zich vaak in relatief lege composities, waarbij de aandacht naar een bepaalde vorm gaat. De leegte rondom wordt ook wel restvorm genoemd en heeft als functie het kader dusdanig op te vullen zodat de aanwezige vorm goed in de compositie valt. In de vorige alinea kwam al naar voren dat minimalisme in fotografie vaak gepaard gaat met het minderen van structuren en vormen. Dit weghalen van herkenbare punten maakt tevens dat minimalistische fotografie een abstract tintje krijgt. Beide vormen van fotografie leggen de focus namelijk op vormen en structuren. Echter is het grootste verschil tussen abstracte fotografie en minimalistisch fotograferen dat je bij minimalisme geen afscheid hoeft te nemen van herkenbare vormen. Minimalistisch fotograferen is dus niet te verwarren met abstracte fotografie.
Het vinden van een goede compositie
Een goede manier van kijken is door op zoek te gaan naar een interessante vorm, structuur of kleur. In dit geval is het slim om niet het onderwerp én de achtergrond een drukke structuur te geven, maar juist te kiezen voor het één of het ander. Deze combinatie van de verschillende contrasten zal ervoor zorgen dat deze elementen elkaar juist gaan versterken in plaats van afzwakken. Vervolgens kun je tot interessante composities komen door te schuiven en te spelen met de vormen. Hoe reageren zij op elkaar in de foto? Ook de regel van derden werkt bij een minimalistische foto vaak erg goed door de fijne verdeling in het fotokader. In de onderstaande voorbeelden zijn minimalistische foto’s te zien die volgens deze regel zijn gemaakt. In deze foto’s zijn eigenlijk maar twee onderwerpen te zien. Voor- en achtergrond versterken elkaar, zonder voor een onrustig beeld te zorgen.
Minimalisme is ook heel goed toe te passen binnen de architectuurfotografie. Architectuurfotograaf Marco de Groot kan je daar alles over leren tijdens de Masterclass Architectuurfotografie. Hij leert hoe je minimalisme ontdekt, kadert en fotografeert.
Less is more
Oftewel, minder is meer! In de foto zie je dit terug door als fotograaf juist voor minder structuren en onderwerpen te gaan. Juist het wegnemen van de drukte en details zorgt voor rust. Omdat wij in het dagelijks leven al zoveel prikkels krijgen is het doelbewust weglaten van informatie juist erg fijn om naar te kijken. Als fotograaf bepaal je wat je wilt tonen en welk gevoel de kijker daarbij moet ervaren. Denk na over de samenwerking tussen achtergrond en voorgrond. Door een groot vlak egaal van kleur te houden, krijgt het andere deel juist meer de aandacht. Maak daarbij ook slim gebruik van eventuele rechte lijnen die je in kunt zetten als een horizon. Indien het toch te onrustig wordt, kun je ook kijken of het omzetten van de foto naar zwart-wit helpt. Zo trekken de kleuren de aandacht niet meer, maar gaat alle aandacht naar de vormen in de foto.
Inspiratie
Wanneer je zelf graag minimalistisch zou willen fotograferen, kan het geen kwaad om op websites zoals Instagram of Pinterest naar inspiratie te zoeken. De voorbeelden van anderen kunnen jou als fotograaf prikkelen om zelf aan de slag te gaan. Daarnaast kom je dan gelijk in de juiste sfeer. Sla eventueel een verzameling foto’s op ter inspiratie. Dat is erg handig, omdat je jouw persoonlijke collectie ten alle tijden kunt raadplegen.
Leuk om van deze stijl van fotografie kennis te nemen. Ik heb wel iets met deze stijl. Ik kwam een dezer dagen de termen High Key en Low Key fotografie tegen. Ik heb de indruk dat deze werkwijzen behoorlijk dicht in de buurt komen van de minimalistische stijl? Klopt die indruk?
Hi Pieter! Wat leuk dat je het over High- en Low-key hebt. Deze termen hebben we ook nog apart beschreven in een artikel:
https://www.derooijfotografie.nl/high-key-en-low-key-fotografie/
Bij High-key gaat het met name op de nadruk van de restvorm die door overbelichting wordt gecreëerd.
Low-key legt de nadruk op hoe de donkere delen tot nieuwe vormen kunnen leiden in een foto. Eigenlijk kun je het deels als minimalistisch zien omdat er dan ook minder informatie in beeld komt. Echter kijk je met een kritisch oog naar lichtval.