Misschien heb je al eens foto’s voorbij zien komen waarbij het lijkt alsof er twee foto’s door elkaar zijn gemaakt. Foto’s gemaakt met een dubbele belichting (multiple exposure) zien er vaak verrassend uit. Het is niet altijd even makkelijk om een mooi resultaat te creëren, maar met een beetje oefenen gaat het beter en beter. In dit artikel leggen wij uit wat een dubbele belichting is en waarop je moet letten bij het toepassen van deze techniek.
Inhoud van dit artikel:
1. Wat is dubbele belichting?
2. Twee keer hetzelfde onderwerp
3. Twee verschillende onderwerpen
4. Dubbele belichting met een silhouet
5. Hoe maak je een dubbele belichting?
Wat is dubbele belichting?
Soms wordt er gedacht dat een dubbele belichting hetzelfde is als HDR-fotografie, waarbij je meerdere foto’s maakt met een verschillende belichting. Dat is niet juist, want een dubbele belichting zijn als het ware twee foto’s die de camera op elkaar plaatst. De bovenste foto maakt de camera een beetje transparant, zodat je de foto eronder ook nog een beetje kunt zien. Een dubbele belichting is dus twee foto’s in één.
Vroeger werd dit effect in de doka bereikt door twee verschillende foto’s letterlijk te belichten zodat de twee verschillende negatieven op het fotopapier werden opgenomen. Tegenwoordig is het gemakkelijker om een foto met deze techniek te maken.
Twee keer hetzelfde onderwerp
Dubbele belichting wordt soms gebruikt terwijl je tweemaal hetzelfde fotografeert. Het enige verschil is dat je bij de tweede foto een iets andere compositie kiest. Beweeg de camera dus iets naar links of rechts en maak de foto. Op die manier krijg je tweemaal hetzelfde onderwerp in de foto te zien, maar is het dubbel te zien. Dit komt door de gewijzigde compositie. Door deze aanpak te hanteren krijg je vaak wat dromerige beelden, zoals onderstaande foto.
twee verschillende onderwerpen
Het is ook mogelijk om twee totaal verschillende onderwerpen te combineren in een dubbele belichting. Denk in dit geval in lagen. De eerste laag is wat je als achtergrond wilt hebben en de tweede laag is wat er voor die achtergrond komt. Als achtergrond kan je bijvoorbeeld kiezen voor stoeptegels, rotsblokken, een oud stuk papier of detailopname van een blad. Als je daar vervolgens een ander onderwerp, zoals een gebouw of portretfoto, op plaatst kan dit creatieve resultaten opleveren.
Dubbele belichting met een silhouet
Als je zoekt op “multiple exposure” ga je merken dat je veel silhouetten tegenkomt die ingevuld zijn met takken en bladeren van een boom. Dit is ook een manier om dubbele belichting toe te passen. Let hierbij wel op dat veel foto’s op het internet gefotoshopt zijn. Deze techniek is namelijk ook prima toe te passen door twee foto’s als verschillende laag te openen. Zet van de bovenste laag de dekking iets lager en je krijgt een vergelijkbaar effect.
Als je het silhouet effect wilt krijgen kan je het volgende toepassen. Kies het onderwerp dat je graag als silhouet wilt fotograferen en fotografeer dat met tegenlicht. Dit kan je doen door een heldere lucht als achtergrond te gebruiken (je moet hiervoor vaak door de knieën). Eventueel kan je de foto een beetje overbelichten om de lucht goed wit te maken.
De tweede foto wordt de foto waarmee je het silhouet wilt opvullen. De lichte delen van de tweede foto zullen goed zichtbaar worden in het donkere silhouet.
Hoe maak je een dubbele belichting?
Zoals eerder beschreven kan je twee losse foto’s maken en dit via Photoshop bewerken. Het voordeel is dat je in Photoshop meer controle hebt over de transparantie van de bovenste foto. Het nadeel is dat het iets meer tijd kost en je thuis pas ziet of de twee beelden goed samenwerken. In Photoshop moet je de silhouet foto als onderste laag gebruiken met de 2e foto er bovenop. Als je bij deze 2e foto de overvloeimodus (blending modes) wijzigt van normaal naar lichter, dan krijg je het gewenste resultaat.
Veel camera’s hebben echter een optie om de techniek direct in de camera toe te passen. Vaak wordt dit in het menu aangeduid met “Meervoudige belichting”. Zet deze functie aan en maak de foto’s achter elkaar. Bij de meeste camera’s worden de beelden automatisch samengevoegd. Bij enkele camera’s zie je bij het maken van de tweede foto zelfs nog de eerste foto vaag in beeld. Dit maakt het fotograferen makkelijker, omdat je direct ziet hoe het resultaat gaat worden.
Meer leren over photoshop
Liever nóg meer uit Adobe Photoshop halen? Heb jij onze Online Cursus Adobe Photoshop al gezien? Met deze online cursus volg je op je eigen tempo, waar en wanneer dan ook de meest waardevolle informatie over het werken met Photoshop. En het geweldige is dat deze online cursus compleet in het Nederlands is! Neem snel een kijkje en ontdek wat deze online cursus voor jou kan betekenen!
Wil je meer blogs lezen over Adobe Photoshop? Bekijk dan ook eens onze eerdere berichten over Photoshop.
Affinity Photo is een fantastisch alternatief voor Photoshop. Je kunt praktisch hetzelfde alleen voor 54 euro. En op feestdagen voor de helft met levenslang updates. En als je Duits wat kunt lezen is er een boek voor 50 euro, waar je rest van het jaar mee bezig kunt zijn.
Affinity Photo is inderdaad een heel mooi fotobewerkingsprogramma. Absoluut een aanrader.
Alweer adobe, ik hoef het niet. Ik heb geen adobe en ben evenmin van plan om het aan te schaffen. Heb je ook iets voor DXO of andere alternatieve software?
Er wordt vaak met Adobe Photoshop of Lightroom gewerkt, omdat het één van de meest uitgebreide fotobewerkingsprogramma’s zijn. Een dubbele belichting kan echter niet in Lightroom, dat is heel erg gericht op het verbeteren van één enkele opname en dat is bij DxO Photolabs ook het geval. Je hebt dus een fotobewerkingsprogramma nodig waarmee je met lagen kunt werken en dan ook nog de juiste overvloeimodus hebt.
Adobe is gewoon veel gebruikt dus logisch dat dat omschreven wordt maar alle software waarbij je bestanden kunt samenvoegen en met overvloeimodus kunt blenden is geschikt.
Ik had dat vroeger eens per ongeluk voor met een rolletje dat ik blijkbaar terug had opgedraaid en vervolgens opnieuw gebruikt waardoor ik 2 foto’s over mekaar maakte. De resultaten waren verrassend plezant! Zo maakte ik op een wat saaie zondagmiddag in mijn appartement wat foto’s, oa van mijn kat die nieuwsgierig toekeek hoe water in de afvoer van de douche verdween of van mijn propvolle kleerkast. Met de 2 de foto’s er bovenop die ik buiten maakte werden dat een optreden van een Afrikaanse band in mijn kleerkast, en mijn kat die van bovenuit minzaam neerkeek op de schelde die in de afvoer van de douche verdween . Zeer plezant vond ik dat! Maar toch was ik in het vervolg wat oplettender met hoe ik welke filmrolletjes gebruikte ;).
Wat een mooi verhaal! Dat is een verrassende manier om tot dubbel belichte foto’s te komen en tevens een wijze les zo te lezen 😀