Het fotograferen van bevroren zeepbellen is misschien wel het leukste en gekste type fotografie om een keer uit te proberen. Je hebt wel gelukt nodig, want de weersomstandigheden moeten wel goed zijn, anders bevriezen de zeepbellen niet.
Zeepbellen bevriezen
Afgelopen december was het weer ideaal met nachttemperaturen van -6 tot -8 graden Celsius en nagenoeg geen wind. De uitdaging is dus om een zeepbel te laten bevriezen. De zeepbel moet tenminste één minuut heel blijven in de vrieskou en dan zie je tot je grote verbazing dat er een wondertje gebeurt! Door de kou ontstaan er allemaal mooie en unieke figuren van blaadjes of bloemetjes op je zeepbel. De onderstaande foto’s zijn allemaal gemaakt met een speciaal mengsel van zeepsop.
Voorspellen ze nachtvorst? Ga dan de volgende morgen vroeg op pad en zoek naar een besneeuwd stukje gras, of gras bedekt met ijzel. Als je geluk hebt krijg je er ook nog een mooie zonsopkomst erbij. Je ziet dan hoe prachtig de zonnestralen zo’n zeepbel laten glanzen. Kleed je wel warm aan, inclusief warme fotografiehandschoenen en een muts, want anders is de pret snel voorbij.
f/9 | ISO 500 | 1/640 sec. | 60mm macro
Wat heb je nodig om bevroren zeepbellen te fotograferen?
Ga goed voorbereid op pad. Zorg voor warme kleding en kies een beschutte plek uit waar (bijna) geen wind is. Neem verder de volgende dingen mee, zodat je zeepbellen kunt maken op locatie:
- een buisje met bellenblaas
- glycerine
- Dreft Original (of een ander merk afwasmiddel)
- suiker
- kommetje met warm water
- een rietje met eventueel een kleine garde ter ondersteuning
Tenslotte is het aan te raden om een plastic zakje mee te nemen waarop je de camera kunt plaatsen. Op die manier maak je foto’s zoals je die op deze pagina ziet. Geen overbodige luxe bij lage temperaturen is een extra accu. Accu’s raken namelijk sneller leeg met lage temperaturen.
Recept bellenblaas voor bevroren zeepbellen:
Je kunt eerst proberen om met een gewone bellenblaas aan de gang te gaan. Als dit niet lukt kun je er een theelepeltje glycerine bij doen en/of een schepje suiker en het opnieuw proberen. Als de zeepbellen dan nog steeds niet lang genoeg blijven liggen, volg het onderstaande recept nauwkeurig op voor een nog beter mengsel. De zeepbellen bleven zeker 1 à 2 minuten liggen. Je kunt je zelfgemaakte bellenblaas het beste de avond van tevoren klaarmaken.
Recept
– 1 kop warm water
– 1 eetlepel suiker
– 1 eetlepel glycerine
– 2 eetlepels afwasmiddel (werkte goed met Dreft Original)
De suiker dien je al roerend op te lossen in het warme water. Dan voeg je de glycerine toe en roer je het weer goed door. Tenslotte roer je voorzichtig het afwasmiddel er doorheen.
Giet dit mengsel in een beker of iets anders met een deksel dat goed afsluit. Je kunt dit mengsel op kamertemperatuur bewaren. Zelf heb ik het bekertje een half uur van tevoren buiten neergezet, zodat het mengsel wat kouder was geworden.
f/5 | ISO 500 | 1/3200 sec. | 60mm macro
Zeepbellen blazen
Heb je een geschikt plekje in de luwte gevonden? Ga dan gehurkt zitten en probeer vanuit een laag standpunt heel voorzichtig enkele, niet al te grote, zeepbellen te blazen. Start dus eerst met kleine bellen, want grote bellen hebben meer tijd nodig om te bevriezen en de kans dat het mislukt is daardoor ook groter.
Het beste resultaat krijg je wanneer je de zeepbel met een rietje blaast. Buig je papieren rietje een beetje om, zoals dat voorheen ging met een plastic buigrietje, maar nu werk je andersom. Je doopt het (korte) uiteinde van het gebogen rietje in de beker bellenblaas en houdt met je vinger meteen het uiteinde dicht. Vervolgens kun je heel precies je zeepbel op het juiste plekje blazen met het omgebogen rietje van je af (als een hockeystick). Wanneer je een bel geblazen hebt, druk dan met je tong het rietje dicht, zodat de zeepbel loslaat zonder dat er lucht uitgaat. Een handig hulpje daarbij kan ook een keukengarde zijn, je kunt dan het rietje tussen de ijzertjes steken, of je steekt de onderkant van de garde, bijvoorbeeld in de sneeuw. Het beste is de zeepbel op een koude ondergrond van sneeuw, ijs of rijp te blazen. Maar ook een blaadje, een bevroren takje van een boom of een uitgebloeid bloemetje zijn prachtige ondergronden. Je kunt op meerdere plekken alvast een zeepbel voorzichtig neerleggen en dan volgt het wachten op het bevriezen van de zeepbellen. Dit kan zeker twee minuten duren, dus heb geduld. Pak vervolgens je camera erbij en maak mooie foto’s vanuit verschillende standpunten. Misschien heb je het geluk hebt dat de eerste zonnestralen op je zeepbel vallen!
f/10 | ISO 500 | 1/320 sec. | 60mm macro
Thuis: als je een terras hebt kun je ’s avonds al wat laagjes water op de tegels gieten, zodat de ondergrond mooi ijzig en glad is. Wanneer je dan de volgende dag er nog even een beetje koud water overheen giet, is de kans dat je bellen gelijk kapot springen een stuk minder groot. Een natgemaakte spiegel schijnt ook te werken, evenals je ondergrond met zeep in te smeren.
Met welke instellingen fotografeer je bevroren zeepbellen?
Nu je weet hoe je zeepbellen kunt maken, is het tijd om de juiste camera-instellingen te gebruiken voor het maken van de foto. De foto’s in dit artikel zijn vanuit de hand gemaakt met een diafragma tussen de f/5 en f/10, om een mooiere scherptediepte te krijgen. Er is een 60mm macro-objectief gebruikt waarbij de scherptediepte zeer klein is bij een maximaal geopend diafragma (f/2.8 in dit geval). Zeepbellen worden aan de zijkant dan al onscherp. Door een iets kleiner diafragma (hoger F-getal) te kiezen vergroot je de scherptediepte. Je kunt eventueel ook een statiefje of rijstzak gebruiken. Zorg ervoor dat je camera niet te hoog staat, dan kijk je op de bevroren zeepbel neer, en dat ziet er over het algemeen minder mooi uit.
Als vuistregel dient de sluitertijd minimaal 1/{brandpuntsafstand} te zijn (omgerekend naar fullframe). Dus met een 1.5x APS-C sensor heb je op 60mm minimaal een sluitertijd van 1/90e nodig en met een 2x Micro Four Thirds sensor 1/120e. Afhankelijk van hoe goed de beeldstabilisatie is kun je hiervan afwijken. Als je tegen het licht in fotografeert kom je over het algemeen op een snellere sluitertijd uit.
De ISO-waarde pas je aan op basis van de hoeveelheid licht. Vanuit de M-stand zou je dit eventueel (na het instellen van je diafragma en sluitertijd) op automatisch kunnen zetten. Het risico hiervan is wel dat je foto’s iets te donker worden in verband met de sneeuw. Camera’s denken dat sneeuw licht is, maar het kan in werkelijkheid nog schemerig zijn. Een andere methode is de ISO-waarde zelf stap voor stap aan te passen, totdat je tevreden bent met de belichting. In deze voorbeeldfoto’s had de ISO-waarde iets lager ingesteld kunnen worden gezien de sluitertijden, maar gelukkig geeft deze Olympus camera nagenoeg geen beeldruis met ISO 500.
Neem eventueel ook een lightcube of een zaklampje mee voor het geval het nog erg donker is en je extra licht op de zeepbel wilt richten.
Speel met je +/- instelling in je camera, want juist bij sneeuw mag je plussen om de witte kleur van de sneeuw er beter op te krijgen. Wil je juist je achtergrond donkerder maken, dan zou je kunnen minnen.
Experimenteer met bevroren zeepbellen
In de foto hieronder zie je zeepbellen in de schaduw liggen. Hierdoor krijgen ze meer een ijskleur. In de nabewerking zou je de foto eventueel nog iets koeler kunnen maken om de kou echt te benadrukken. In de andere foto hieronder zie je een ingestorte zeepbel. Het gekke is dat ze na enige tijd niet meer uit elkaar knappen, maar heel fotogeniek als een plumpudding in elkaar zakken.
f/9 | ISO 500 | 1/200 sec. | 60mm macro
f/7.1 | ISO 500 | 1/500 sec. | 60mm macro
Tenslotte zie je hieronder nog een voorbeeld van een mislukte zeepbel. Deze zeepbel is mislukt qua mooie ijsfiguren, door de inmiddels te hoge temperaturen. Je ziet dat de zeepbel wel goed bleef liggen en een mooie schaduwring heeft aan de linkerzijde door het zonlicht.
f/2.8 | ISO 200 | 1/10000 sec. | 60mm macro
Wil je nog verder experimenteren? Probeer dan eens een zeepbel hoog in de lucht te blazen en die zeepbel dan tijdens het naar beneden zweven te fotograferen! Hiervoor heb je wel een snellere sluitertijd nodig.
Heel veel succes toegewenst en laat hieronder in de reacties weten wat je eigen ervaringen zijn met het fotograferen van bevroren zeepbellen. Alle extra fotografietips zijn welkom.
Beste Jolanda,
Met jouw fijne instructie en prachtige voorbeeldfoto’s, kan het bijna niet meer mis gaan! Ik kan niet wachten tot koning winter zich weer zal laten zien, iedere winter zijn die zeepbellen weer een uitdaging!
Dank voor alle prachtige macro-tutorials!
Hartelijke groet,
Lenie Voortman
Dank je wel Lenie voor je mooie en fijne complimentje. Ik hoop uit de grond van mijn hart dat het je lukt om bevroren zeepbellen te gaan fotograferen, het is een hele leuke en fascinerende uitdaging!
Ik wens je alvast heel veel succes (en vorst) toe!
Groetjes,
Jolanda