6 Handige museum fotografie tips

Wil jij betere foto’s maken in de mooie musea die je bezoekt? Kunst is er om gezien te worden. Als fotograaf doe je natuurlijk niets liever dan alles vastleggen. Ook tijdens een museumbezoek kun je het niet laten je camera mee te nemen. Eenmaal aangekomen bij het museum blijkt dat het toch wat lastiger is dan je had gedacht. Je wordt geconfronteerd met een aantal fotografische beperkingen die jouw foto’s sterk beïnvloeden. Of niet? Lees snel verder, want in dit artikel delen wij met jou onze gouden tips.

Tip 1: Weet wat wel en niet mag in een museum

Eigenlijk geldt een goede voorbereiding voor ieder geplande fotosessie. Zo ook bij het bezoek aan een museum. Daarbij is het extra belangrijk om bewust te zijn van de regels die daar gelden. Vergeet niet dat je jezelf tijdens een museumbezoek niet meer in een openbare ruimte begeeft. Een groot deel aan regels is voor je bezoek al te lezen via de website van het museum, zoals het gebruik van een flitser en/of statief. In sommige gevallen is het zelfs helemaal verboden om met een -professionele- camera te fotograferen. Zo lag er een fotografie verbod op het fotograferen van de schilderwerken van David Hockney (1 maart – 26 mei 2019, Van Gogh Museum). Je doet er dus altijd verstandig aan om een kort onderzoek voor je bezoek te doen, zodat je niet voor een verrassing komt te staan. Gelukkig hebben wij voor jou onderdaan dit artikel al een lijst gemaakt met de meest bekende Nederlandse musea en het toegestane cameragebruik. Naast het maken van foto’s gelden er nog losstaande regels voor het gebruik en het pu foto’s. Hier lees je verder in dit artikel meer over.

Tip 2: Weet wat je te wachten staat als fotograaf

Naast de huisregels die per museum verschillen, is het verstandig om te weten wát je gaat zien. In de meeste gevallen plan je een museumbezoek aan de hand van de tentoonstelling die daar gaande is. Denk bijvoorbeeld aan het verschil tussen twee- en driedimensionaal werk of de locatie zelf. Wanneer het werk binnen is, dan moet je al gauw rekening houden met een hoge ISO-waarde. Museums of beeldentuinen zoals het Kröller-Müller hebben daarnaast ook veel (Driedimensionale) kunst buiten staan. Verder kan het ook voorkomen dat het kunstwerk beweegt. Ook dit is een belangrijk punt waar je voor het bezoek jezelf op kunt voorbereiden. 

Kunst fotograferen in een museum
Houd er rekening mee dat je binnen een museum veel verschillende soorten lichtbronnen tegen kunt komen. Door een langere sluitertijd te kiezen of een hogere ISO-waarde kun je toch goed belichte foto’s maken in donkere situaties zoals deze.

Tip 3: Neem dit mee voor museum fotografie

Allereerst zorg je ervoor dat je jouw camera met volle accu en voldoende opslag meeneemt. Vervolgens is het ook leuk om na te denken over de lens. Over het algemeen kun je met een bereik van 18 t/m 55mm de meest diverse foto’s maken. Lenzen boven de 70mm zorgen in een museum vaak voor wat beperkingen, indien deze niet lichtsterk zijn. De beperking is dat dat er minder licht door de lens in de camera kan komen. Hierdoor moet je al snel met een hogere ISO-waarde fotograferen om te lange sluitertijden te voorkomen. Verder is het in musea in de meeste gevallen niet toegestaan om een rugzak mee te nemen. Evenals een externe flitser en statief. Gelukkig kun je jouw tas vaak gratis k kluisje bewaren tijdens het museumbezoek.

Tip 4: Mooie museum foto’s zonder flits

Statief en flits is vaak niet toegestaan, wat nu? Vooral in donkere museumruimtes krijg je dan te maken met langere sluitertijden. Een te lange sluitertijd zorgt voor onscherpe resultaten. Aan te raden is om sluitertijden van 1/60s of sneller te kiezen. Afhankelijk van je eigen stabiliteit kun je een iets langzamere sluitertijd proberen, maar kijk uit! Verder moet je door het verbod op flitsgebruik niet bang zijn om met hogere ISO- waardes te werken. Zoals eerder beschreven is, heb je te maken met een minimale sluitertijd die nodig is om de foto’s scherp te houden. Naast het verhogen van de ISO- waarde is het ook aan te raden het diafragma ver te openen, dat is een laag F-getal.

Groothoeklens gebruiken in ruimtes
Door het gebruik te maken van een groothoeklens kun je de hele museumzaal fotograferen, zoals hier in het Louvre is gedaan.

Tip 5: Reflecties voorkomen in museum foto’s

Je zult er zeker mee te maken krijgen. Kunst achter glas. Doordat kunst achter glas staat krijg je met verschillende dingen te maken. Zo is het vaak lastig voor de camera om automatisch de focus te leggen. Dat heeft alles te maken met de tweede kwaal van glas: Reflectie. Doordat het glas de bezoekers en de omgeving reflecteert, ontstaat er een extra laag. Deze laag wordt ook door de camera waargenomen, waardoor de automatische focus op het glas zal focussen in plaats van het kunstwerk. Je wilt natuurlijk het kunstwerk scherp op de foto krijgen. Zet daarom jouw camera op de manuele focus, door middel van de schakel op de lens of via het menu van de camera. Met de scherpstelring op de lens regel je vervolgens het scherpstellen. Liever toch niet handmatig scherpstellen? Door het gebruik te maken van een polarisatiefilter kun je de reflectie in het glas of andere glanzende objecten wegfilteren. Polarisatiefilters worden verkocht in verschillende maten, omdat niet iedere cameralens dezelfde diameter heeft. Je kunt de juiste filtermeter herkennen aan dit symbool, vindbaar op de lens zelf: ⌀ .

Klik hier voor meer informatie over de circulaire polarisatiefilters en het aanschaffen van deze onmisbare accessoire.

Polarisatie filter effect werking voor zonder filter Polarisatie filter effect werking na met filter

Tip 6: Weet wat je wel en niet mag delen

In de meeste gevallen staat het museum het toe om foto’s te maken die puur voor persoonlijk gebruik bedoeld zijn. Zoals het delen van een update met vrienden op Facebook of een andere sociale media. Pas wanneer je de foto’s voor commerciële doeleinden gaat gebruiken moet je voorzichtig zijn. Dat houdt in dat je van ieder aanwezig persoon (die herkenbaar op de foto staat) in een foto schriftelijke toestemming moet hebben voor het delen van de foto, ook wel een model release genoemd. Verder gelden er ook losse regels voor de kunstwerken. Eigendom van de kunstenaar mag dus niet zomaar commercieel gebruikt worden, zelfs niet in de vorm van een foto. Een voorbeeld hiervan is dat je geen detailfoto’s mag maken, omdat deze de essentie van het kunstwerk aantasten. Maak je maar niet druk. In de meeste gevallen gaan we ervan uit dat je alleen voor persoonlijk gebruik foto’s maakt in museums, maar mochten er commerciële intenties gaa ijd verstandig aan contact met het museum op te nemen.

Cameragebruik per museum

In het overzicht hieronder staan enkele Nederlandse populaire musea. Door op naam van het museum te klikken word je gelijk doorgeleid naar de huisregels.

Museum LocatieHuisregels met betrekking tot cameragebruikNiet Toegestaan
RijksmuseumAmsterdam
Foto’s maken met camera toegestaan, mits deze enkel voor eigen gebruik isMet schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen.
Flitsen
Selfie stick
Statief
Van GoghAmsterdam
Foto’s maken met camera toegestaan enkel bij de aangewezen plekken. Met schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen
Flitsen
Selfie stick
Statief
Stedelijk MuseumAmsterdam
Foto’s maken met camera toegestaan, mits deze enkel voor eigen gebruik is

Flitsen
Selfie stick
Statief

Hermitage 

Amsterdam


Foto’s maken NIET toegestaan
Boijmans van BeuningenRotterdam
Foto’s maken met camera toegestaan, mits deze enkel voor eigen gebruik isMet schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen.
Flitsen
Selfie stick
Statief
Gemeentemuseum Den HaagDen Haag
Foto’s maken met camera alleen toegestaan in de tentoonstellingsruimtes, mits deze enkel voor eigen gebruik is.Als het formaat van je camera een gevaar oplevert voor de objecten of het bezoek van anderen belemmert, kan je gevraagd worden om de camera op te bergen.Met schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen
Flitsen
Selfie stick
Statief
Groninger MuseumGroningen
Foto’s maken met camera toegestaan, mits deze enkel voor eigen gebruik isMet schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen
Flitsen
Selfie stick
Statief
Drents MuseumAssen
Foto’s maken met camera alleen toegestaan in de tentoonstellingsruimtes, mits deze enkel voor eigen gebruik is.Met schriftelijke toestemming van het museum valt er met betrekking tot de regels te onderhandelen
Flitsen
Selfie stick
Statief
Fries MuseumLeeuwarden
Foto’s maken met camera alleen toegestaan in de tentoonstellingsruimtes, mits deze enkel voor eigen gebruik is.Alleen als je schriftelijke toestemming hebt van het museum mag je video- of filmopnamen maken met lampen, flitsapparatuur en statieven.
Flitsen
Selfie stick
Statief
Museum Dr8888Drachten
Fotograferen, zonder flits, is toegestaan, tenzij expliciet anders is aangegeven. 
Flitsen
Selfie stick
Statief
Coda Apeldoorn
Het is bezoekers niet toegestaan om in de vestigingen, zonder toestemming van de directie van CODA, foto’s en/of filmopnames te maken.

Kröller-MüllerOtterlo
Fotograferen, zonder flits, is toegestaan, tenzij expliciet anders is aangegeven. 
Flitsen
Selfie stick
Statief
Centraal MuseumUtrecht
Fotograferen, zonder flits, is toegestaan, tenzij expliciet anders is aangegeven. 
Flitsen
Selfie stick
Statief

Reacties (2)

Ik maak zeer veel foto’s in musea die ik vervolgens gebruik op mijn niet-commerciële blog. Ik merk dat ik op die manier de werken nog beter tot me kan laten doordringen en ze ook beter in mijn geheugen blijven hangen. Ik vind het ook fijn om op die manier terug te kunnen kijken op mijn bezoekjes van die musea en hoop zo ook mensen aan te zetten ook naar musea te gaan.Maar is het plaatsen op een blog zonder enige vorm van commerciële elementen nu al dan niet persoonlijk gebruik? Ik heb me al vaak afgevraagd of hetgeen ik doe eigenlijk wel mag ….

Wanneer je foto’s maakt van kunst/architectuur, moet je nagaan dat die werken afzonderlijk beschermd zijn. Gezien je een blog hebt die hoogstwaarschijnlijk voor jezelf is bedoeld, raden we wel altijd aan om de makers van de kunstwerken te vermelden bij de foto. Zolang je nergens commercieel overkomt, zal het geen probleem zijn. Raadpleeg als je toch twijfels hebt dezewebsite.

Laat een reactie achter