Glazen bol (lensbal) fotografie tips

Je ziet het steeds vaker, het fotograferen met een glazen bol (ook wel een lensbal genoemd). De ene fotograaf vindt de creativiteit die een glazen bol geeft helemaal geweldig, de andere fotograaf heeft er helemaal niets mee. Voor iedere fotograaf die een poging wilt wagen, in dit artikel vind je handige en vooral praktische fotografie tips voor het fotograferen met een glazen bol. Alvast goed om te weten, glazen bol fotografie kun je uitvoeren met iedere type camera. Zelfs met een smartphone!

Scherpstellen op een glazen bol

We beginnen met een aantal praktische fotografie tips om ervoor te zorgen dat de glazen bol foto’s die je maakt überhaupt wel lukken. Het scherpstellen is het eerste aandachtspunt. In de glazen bol krijg je de wereld voor je in miniatuur te zien, maar wel op zijn kop en met een beetje vervorming. Het creatieve effect van glazen bol fotografie krijg je in de glazen bol te zien. Om die reden ligt het voor de hand om op de glazen bol scherp te stellen. Afhankelijk van de gekozen scherptediepte moet je hier wel nauwkeurig te werk gaan. Soms buigt het beeld mee in de bol, waardoor je zelfs in de bol diepte krijgt. Zorg er dus voor dat het belangrijkste in de bol scherp is door je scherpstelpunt op die plek te plaatsen.

Kies bewust de scherptediepte

Je kunt standaard met het grootst mogelijk diafragma fotograferen waardoor de achtergrond onscherp wordt en alleen de glazen bol scherp blijft. Hierdoor weet je zeker dat de volledige aandacht uit gaat naar het beeld in de glazen bol. De glazen bol is vaak relatief dicht bij de camera, zeker als je deze zelf vasthoudt. De afstand is dan maximaal armlengte. Doordat de afstand tussen de camera en de glazen bol erg klein is, krijg je al snel foto’s met een kleine scherptediepte.

Je kunt echter veel meer met glazen bol fotografie. Bij een extreem kleine scherptediepte vervaagt de achtergrond zo erg dat je helemaal niet meer kunt zien wat er staat. Het kan juist leuk zijn om dit wel een klein beetje te laten zien. Maak de scherptediepte iets groter door je diafragma aan te passen (een hoger F-getal). Je ziet op die manier het onderwerp een beetje vaag in de achtergrond en vervolgens scherp in de glazen bol.

Vanuit de diafragmavoorkeuze of M-stand kun je het diafragma instellen. Eén van deze standen ligt dus het meest voor de hand om te gebruiken. Begin met het grootst mogelijke diafragma (het laagste F-getal) en experimenteer door het daarna iets aan te passen. Een sluitertijd van 1/100e is in principe snel genoeg als je de lensbal zelf met de hand voor de camera houdt. De ISO-waarde pas je aan op basis van de hoeveelheid licht die aanwezig is. Als je nog te vaak vanuit de automatische stand fotografeert, of onzeker bent over welke instellingen je het best kunt gebruiken in uiteenlopende situaties, raadpleeg ons boek Eerste Hulp Bij Fotograferen of volg een basiscursus fotografie (ook online te volgen).

De bal vasthouden of neerzetten?

Varieer ook vaak in het vasthouden of het neerzetten van de glazen bal. Je hand in beeld geeft een leuk effect, maar voor de variatie is het leuk om niet altijd je hand in beeld te hebben. Zet de glazen bol dus gerust ergens neer. Let wel op dat de bol blijft liggen en niet wegrolt. Hiervoor kun je eventueel een glazen bol houdertje gebruiken. Deze wordt soms meegeleverd, maar ze zijn ook los te koop. Het nadeel van het houdertje is dat je die ook mee fotografeert terwijl je dat misschien liever niet hebt. Zolang de ondergrond een beetje ruw is, heb je het houdertje in principe niet nodig. De kans op lichte krasjes op de glazen bol is dan wel aanwezig.

Herhalende patronen in de glazen bol

Herhalende patronen zijn mooi te combineren met glazen bol fotografie. Dit werkt vaak nog beter wanneer de herhalende patronen zowel in de voor- of achtergrond ziet én in de glazen bol. Zeker als er veel verschillende kleuren aanwezig zijn kan dit een spectaculair effect geven.

Glazen bol foto’s 180 graden draaien

Zoals je al hebt kunnen lezen, het beeld in de glazen bol staat op zijn kop. Dat geeft een best grappig effect en kan ook helemaal naar wens zijn. Soms is het mooier het beeld 180 graden te draaien, zodat het beeld in de bol toch ‘normaal’ getoond wordt. Experimenteer hier achteraf mee. In een fotobewerkingsprogramma zoals Adobe Lightroom, Affinity Photo of Adobe Photoshop is dit eenvoudig te doen. Ook het draaien kan een vreemd beeld opleveren als een stukje voorgrond binnen het scherptedieptegebied valt. Het belangrijkste is hoe jij de foto uiteindelijk het mooist vindt. Experimenteer dus veel!

avondfoto’s met een lensbal

In de avond is een lensbal ook heel goed te gebruiken, zeker als je een beetje van de creatieve fotografie bent. De werkwijze is in principe hetzelfde als overdag, alleen met een kleine scherptediepte krijg je in de avond een bijzondere bokeh (onscherpte) als er in de achtergrond veel lampjes te zien zijn. Pas dit dus toe in bijvoorbeeld een stad waar veel verlichting is en je krijgt bijzondere avondfoto’s.

Leg de glazen bol in het water

Wil je nog creatievere foto’s? Zoek een plasje water op en leg de glazen bol in het water. In combinatie met een laag standpunt krijg je de reflectie van de glazen bol in het plasje water te zien. De glazen bol zie je dus tweemaal, maar ook het beeld dat in de glazen bol zichtbaar is. Super creatief! Nog een extra tip: op droge dagen kun je een plasje water maken door een flesje water leeg te maken op straat. In principe kun je dit toepassen op iedere ondergrond die spiegelt, dus ook op een strand waar het zand een klein beetje nat is.

Nog mooier met fotobewerking

Belangrijk bij fotografie is een foto altijd zo goed mogelijk te maken, dus tijdens het fotograferen al! Met fotobewerking kun je wel de puntjes op de i zetten en het beeld in de glazen bol nog iets beter uitlichten. Met een lokale bewerking kun je de glazen bol iets lichter maken, of de achtergrond juist iets donkerder. Zodra je een glazen bol foto bekijkt, gaat het oog in principe al automatisch naar het scherpste deel in de foto. Dat kun je nog versterken door een iets groter contrast aan te brengen in de belichting tussen het onderwerp en de achtergrond.

Verbrand je niet!

Jezelf verbranden? Jazeker, kijk goed uit op zonnige dagen. De lensbal werkt als het ware als een vergrootglas. Als de zon in de bal schijnt terwijl jij deze met een hand vasthoudt, is het mogelijk dat het zonlicht op de huid zo samenkomt dat het gaat branden. Als je opeens iets voelt branden, haal de lensbal gelijk omlaag, zodat de zon er niet meer in kan schijnen.

Een glazen bol / Lensbal kopen

Wil je ook eens lekker creatief aan de slag en de uitdaging aan gaan om met een glazen bol te fotograferen? Een glazen bol kun je in de meeste fotospeciaalzaken kopen. Ze worden aangeboden van verschillende merken, maar vaak gaat het om hetzelfde product. Het hoesje/tasje om de glazen bol verschilt vaak wel, dus daar zou je nog naar kunnen kijken.

Heb jij nog leuke aanvullende tips voor glazen bol fotografie? Laat het hieronder weten en deel je kennis met andere fotografieliefhebbers.