De beste accessoires voor (landschaps)fotografie

Niet alleen je camera en lenzen zijn belangrijk als je gaat fotograferen, maar ook een aantal accessoires. Voor elke discipline binnen de fotografie kunnen de accessoires verschillen. Als landschapsfotograaf zal ik voornamelijk ingaan op accessoires binnen de landschapsfotografie. Echter zullen deze accessoires ook binnen andere disciplines te gebruiken zijn.

Statief

Eén van de belangrijkste accessoires naast een goede camera en goede lenzen is een goed statief. Een statief zorgt ervoor dat je camera stabiel is en je, ook met lange sluitertijden, haarscherpe foto’s kunt maken. Daarnaast zorgt in mijn optiek een statief ook voor een betere compositie. Het voorkomt het maken van een kiekje (je druk af en loopt weer door) doordat je nadenkt waar je het statief neerzet. Mijn advies is ook om, voordat je het statief neerzet, eerst goed rondloopt om op zoek te gaan naar de beste compositie ter plaatse.

Zorg voor dus een goed statief. In een eerder artikel heb ik geschreven waarop je kunt letten bij de aanschaf van een statief. Belangrijke criteria voor mij is dat een statief stevig, licht en gemakkelijk bedienbaar is. Denk ook goed na over de kop op de statief. Voor iedere tak binnen de fotografie zijn de eisen hiervoor anders. Wildlifefotografen fotograferen graag met een balhoofd of een schommelkop, terwijl studiofotografen prima kunnen werken met een driewegkop. De reden waarom er een verschil tussen de koppen is, is de snelheid. Bij wildlife-, vogel-, sportfotografie is snelheid van reageren belangrijker dan bij studiofotografie, waarbij meer geregisseerd kan worden. Zelf gebruik ik een Gitzo statief met daarop een Gitzo balhoofd. Hoewel bij landschapsfotografie niet snel gereageerd hoeft te worden (bij een goede voorbereiding weet je wat er gaat komen en wacht je op het juiste moment), geeft een balhoofd mij wel meer bewegingsvrijheid. Voor iedere fotograaf zijn de criteria voor een goed statief dus anders.

Filters

Filters zijn voor landschapsfotografen een belangrijke accessoire. Door middel van filters is het mogelijk om de contrasten te overbruggen. Denk bijvoorbeeld aan de grijsverloopfilters bij zonsopkomst en –ondergang. Zonder filters of toepassing van de HDR-techniek is het onmogelijk om de contrasten in het landschap te overbruggen. De camera zal (bij automatische stand vooral) namelijk altijd een keuze maken: of een goed belichte lucht en een donkere voorgrond, óf een goed belichte voorgrond en een uitgebeten lucht. Wil je weten waarom? Lees dan hier mijn artikel over camera filters.

Ook het polarisatiefilter is voor landschapsfotografen belangrijk. Hiermee is meer contrast in de lucht te krijgen en haal je weerspiegelingen (in water of glas) weg. Een ander voordeel is dat een polarisatiefilter voor wat verzadiging zorgt. Hierdoor ogen je foto’s wat frisser.

Daarnaast zijn er ook grijsfilters. Deze zorgen ervoor dat je sluitertijden langer worden. Dit is met name bij stromend water, etc. mooi. Hierdoor worden je foto’s dynamischer. De grijs(verloop)filters zijn in diverse gradaties te verkrijgen. Ook zijn er diverse merken op de markt. Mijn advies is om langer door te sparen voor die ene, kwalitatief goede filter dan snel twee minder goede filters kopen. Als je gaat fotograferen met lange sluitertijden, voorkom dan de fouten die beschreven staan in dit artikel.

Extra batterijen en geheugenkaartjes

Niets is zo vervelend om het ‘moment suprême’ te moeten missen omdat je batterij leeg is of je geheugenkaart vol is. Het is mijn zelf overkomen dat ik mijn geheugenkaart nog in de kaartlezer had zitten. Sinds die tijd heb ik altijd extra batterijen en geheugenkaartjes bij me!

Mijn tip voor batterijen is om dezelfde batterijen te kopen dan die meegeleverd zijn. Er zijn diverse ‘goedkopere’ batterijen op de markt die in het begin prima werken, maar op den duur toch sneller leeg zijn.

Bij het aanschaffen van geheugenkaartjes is de schrijfsnelheid belangrijk. Let wel op dat je twee snelheden hebt: de lees- en schrijfsnelheid. In het veld is de schrijfsnelheid belangrijk (met name als je veel met de burst mode werkt), terwijl het ook wel handig is als de foto’s snel ingeladen wordt op je PC.

Afstandsbediening

Doordat ik rondom zonsopkomst en –ondergang fotografeer, werk ik al snel met lange sluitertijden. Daarom fotografeer ik altijd met een draadontspanner/afstandsbediening. De reden hiervoor is het voorkomen van bewegingsonscherpte. Bij het indrukken van de ontspanknop ontstaat lichte beweging, terwijl de sluiter al openstaat. Hoewel dit gemakkelijk te voorkomen is door je zelfontspanfunctie van 2 seconden aan te zetten, prefereer ik een draadontspanner. Met name als je in de bulb stand wilt gaan fotograferen is een draadontspanner beter dan dat je steeds de ontspanknop ingedrukt moet houden.

Handschoenen

Hoewel we een niet al te koude winter achter de rug hebben, zijn goede handschoenen belangrijk. Op dit moment werk ik nog niet met speciale fotografiehandschoenen (ja die bestaan!), maar het ligt in de lijn der verwachting dat ik deze voor komende winter wel aan zal schaffen. Lowepro heeft, naast hun bekende fototassen, etc., ook handschoenen die speciaal voor de fotografie gemaakt zijn. Denk bijvoorbeeld aan de Lowepro ProTactic Photo Glove. Bij deze handschoenen zijn bij duim en wijsvinger de toppen te verwijderen, zodat je de camera (of telefoon) goed kunt bedienen.

Mocht je met handschoenen fotograferen en toch nog koude vingers krijgen (zoals ik)? Dan heb ik een tip voor je. Haal bij een tankstation van die plastichandschoenen (uiteraard eerst even toestemming vragen) en trek deze onder je handschoenen aan. Doordat het plastic is, gaat het onder je handschoenen wat broeien. Hierdoor blijven je vingers lekker warm!

Muggenspray

Zeker in de zomermaanden is muggenspray geen overbodige luxe. Zeker als je fotografeert in een gebied met veel water. Op deze locaties zijn veel muggen te vinden. Daarom gebruik ik muggenspray om deze prikkelbare diertjes op wat afstand te houden.

Van plastic tas tot balpen

Verder heb ik in mijn fototas nog diverse kleine accessoires. In de eerste plaats heb ik altijd een plastic tas (vuilniszak) bij me. Deze tas kan voor diverse doeleinden gebruikt worden. Denk bijvoorbeeld aan het zitten op een vieze ondergrond of je tas erop neerleggen omdat de dauw nog niet opgedroogd is. Kortom een plastic tas voorkomt veel vuiligheid.

Daarnaast heb ik ook een blocnote en pen in mijn tas. Soms schrijf ik ter plekke mijn gedachte bij een foto op. Dit is handig om tijdens de nabewerking de foto’s sneller te kunnen bewerken. Ook schrijf ik weleens nieuwe fotolocaties op, die ik dan later op de pc helemaal analyseer voor een eventuele volgende keer.

Welke accessoires gebruik jij bij landschapsfotografie?

Bovenstaande accessoires zijn misschien de meest essentiële voor landschapsfotografie. Gebruik jij nog andere accessoires of heb je een vraag over een accessoire? Laat het weten door onderaan te reageren.

Wil jij graag alle tips en trucjes over landschapsfotografie te weten komen? Volg dan een Workshop Landschapsfotografie bij Jan Koppelaar of kies voor de online cursus landschapsfotografie.