Bloemen fotograferen met een onscherpe achtergrond

Tegenwoordig worden er veel dromerige bloemenfoto’s online gezet waarbij een groot deel van de foto onscherp is en soms is de bloem zelfs (groten)deels onscherp. Ik begrijp dat veel fotografen helemaal niet van deze stijl houden en het zien als mislukte of bewogen foto’s, maar zo heeft iedereen zijn of haar eigen smaak. Ik ben ook gaan experimenteren met dit type fotografie en deel graag mijn ervaringen. 

Inhoud van dit artikel:
1. Camera-instellingen voor dromerige foto’s
2. Benodigdheden
3. Compositie
4. Bloemenfoto’s bewerken

f/2.8  |  1/800 sec.  |  ISO 200  |  60mm

CAMERA-INSTELLINGEN VOOR DROMERIGE FOTO’S

Je kunt het best de camera instellen op de laagste ISO-waarde die in jouw camera mogelijk is. Dit levert de hoogste kwaliteit op, maar uiteraard hangt dit ook af van de hoeveelheid licht die aanwezig is. Waait het een klein beetje en wordt de bloem onscherp door een te lange sluitertijd? Zet de ISO-waarde dan toch iets omhoog om de sluitertijd sneller te maken. 

De meeste foto’s heb ik gemaakt vanuit de manuele stand met de autofocus. Dit kan eventueel ook vanuit de diafragma voorkeuze, zolang je het diafragma maar kunt aanpassen. Zoals je weet zorgt een hoog F-getal voor meer scherptediepte en dat is juist wat je bij dit type foto’s niet wilt. Kies daarom een zo laag mogelijk F-getal. Met een macro-objectief heb je die mogelijkheid en ga je zien dat de achtergrond mooi onscherp wordt.

f/2.8  |  1/200 sec.  |  ISO 64  |  60mm

Benodigdheden

Het is raadzaam om een klein macrostatief mee te nemen, of een zakje met vulling; dat kunnen rijstkorrels zijn of witte tempex bolletjes. Je kunt ook een opgerolde handdoek in een plastic tasje gebruiken om je camera op te leggen, alleen is het dan wel iets moeilijker de camera in de juiste positie te krijgen. 

De bovenstaande foto’s van de bosanemoon en het paarse bloemetje is gemaakt met behulp van een plastic boterhamzakje waarin een gaatje geknipt is. Dit zakje heb ik om mijn objectief gedaan en door het gaatje op een bloem scherp gesteld, de rest eromheen zal dan vervagen. Je kunt eveneens een doorschijnend zakje gebruiken met een blauwe- of roze tint. Ook transparante dekseltjes van ijsbekertjes kunnen gebruikt worden, hoewel de kleur van het plastic soms té overheersend aanwezig is. 

Voor de onderstaande foto had ik een rol aluminiumfolie meegenomen en die op de grond in het bos om de anemoon heen gelegd en toen net zo lang aan het proberen geweest om die mooie zachte tinten en bokeh bollen in de foto te krijgen! 

Er zijn legio hulpmiddelen voor deze soort van macrofotografie te koop in de vorm van bijvoorbeeld een Velvet Lensbaby objectief of een Lensbaby Omni Creative Filter System voor mooie flares, reflecties en strepen. Een nadeel is dat deze objectieven nogal kostbaar zijn. Je kunt ook met hele oude analoge lenzen de mooiste foto’s maken, die zijn tweedehands al vanaf € 25,- te koop.

  f/2.8  |  1/30 sec.  |  ISO 64  |  60mm

Compositie

Naast het technische gedeelte is de compositie eigenlijk het belangrijkst. Deze stijl van macrofotografie laat zich het best toepassen op bloemetjes. Ik ben begonnen met bosanemonen en madeliefjes, omdat dit laag groeiende bloemetjes zijn die in groepjes groeien. Wanneer je de camera ingesteld hebt ga je kijken naar de achtergrond. Het is met deze macrostijl juist niet de bedoeling om één enkel bloemetje haarscherp te fotograferen, maar ook de bloemetjes of iets anders op de achtergrond mee te nemen in je foto.

Verder is het heel belangrijk om met licht te gaan spelen, wanneer je zonnestralen ziet doorbreken; hoe worden de bloemen en de achtergrond dan verlicht? Het is juist het spel van licht en schaduw wat een toegevoegde waarde aan je foto geeft. Bij te fel zonlicht zou je een witte paraplu kunnen gebruiken, maar een stuk papier dat licht doorlaat kan ook al helpen. Zo zet je het te felle zonlicht om in diffuus licht op het onderwerp. 

De eerste foto van de madeliefjes hieronder is gemaakt in een boomgaard, de madeliefjes stonden heel mooi dicht bij elkaar in een groepje en ook hier heb ik weer gebruik gemaakt van een boterhamzakje. De tweede foto van de madeliefjes zag ik toen ik met harde wind langs een rode beukenhaag liep. De blaadjes bewogen en de ondergaande zon zorgde voor die oranje gloed. Uiteindelijk was ik blij met die mooie oranje kleuren en bewogen grassprietjes op de achtergrond.

  f/2.8  |  1/640 sec.  |  ISO 100  |  60mm

  f/2.8  |  1/200 sec.  |  ISO 64  |  60 mm macro

Ook op de foto’s hieronder is duidelijk zichtbaar wat compositie doet. De boterbloemen op de eerste foto stonden voor grote verdorde rietstengels. Wat gaf dit een mooi effect. De rietstengels vervaagden helemaal en ze zijn op deze foto ook niet meteen herkenbaar. Uiteindelijk straalt het een soort van rust uit. Daarnaast is het contrast tussen het geel op de voorgrond en het bruin in de achtergrond een mooie combinatie.

Voor de tweede foto ben ik één stapje naar links gegaan, je ziet nu een totaal andere achtergrond door het licht dat door de rietstengels heen komt. Deze lichtval zorgt voor de blauwe bokeh bollen achter die gele boterbloemen. De lage ISO is wel bepalend voor deze foto’s.

Bloemenfoto’s bewerken

Een andere mogelijkheid om een bloemenfoto een soft focus effect te geven is met behulp van fotobewerking. Zelf gebruik ik hiervoor Luminar 4, maar in andere fotobewerkingsprogramma’s kun je ook zo’n effect krijgen. De foto’s links zijn de originele foto’s, de foto’s rechts zijn na de fotobewerking.

Bij de creatieve filters van Luminar heb ik de Matte Look gebruikt met de volgende instellingen: Hoeveelheid: 37, Vervaag: 82 en Contrast: 20. Tenslotte is er nog een lichte mist van 16 toegepast. Dit laatste zorgt ervoor dat de foto iets bleker lijkt te worden.

f/2.8  |  1/125 sec.  |  ISO 64  |  60mm

Voor de onderstaande foto zijn de volgende bewerkingen toegepast. Bij Matte Look is gebruikt: Hoeveelheid: 24, Vervaag: 92 en Contrast: 20. Het mist filter is hier niet gebruikt.

  f/2.8  |  1/125 sec.  |  ISO 64  |  60mm

Dit zijn enkele voorbeelden wat je met fotobewerking kunt doen. Fotobewerking zal altijd een punt van discussie vormen, omdat (gelukkig) iedere fotograaf zijn of haar eigen mening heeft over een foto. Dat is altijd leuk en inspirerend om te horen.

Met deze nieuwe macrofotografie stijl hoeft de foto dus niet helemaal scherp te zijn. Dit is te zien is op deze twee onderstaande foto’s waar ik alleen op de meeldraden heb scherp gesteld. De hele bloem mag zelfs onscherp zijn, dit is een kwestie van smaak. De paarse bloem stond in een bloemenperkje, waardoor de achtergrond ook zo prachtig paars is gekleurd! Verder heb ik niets aan deze foto’s gedaan qua fotobewerking of hulpmiddelen.

Veel succes en ik hoop dat ik jullie toch een beetje enthousiast heb kunnen maken met deze andere stijl van macrofotografie.