De AVG en straatfotografie, bijt dat elkaar? Om maar direct het antwoord te geven: absoluut niet.
Er is onder fotografen, fotoclubs en tal van anderen een idee ontstaan dat met het in werking treden van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) vanaf mei 2018 er geen mogelijkheid meer zou bestaan tot het beoefenen van de door velen zo geliefde straatfotografie. Niets is echter minder waar.
De AVG op zich heeft in eerste instantie weinig met fotografie te maken. De AVG doet niets anders dan bepalen wat men wel en niet mag doen met persoonsgegevens van mensen en dát is nu precies waar het in de straatfotografie niet over gaat. Velen maken een punt van het feit dat een foto van een persoon per definitie een persoonsgegeven zou zijn. In een aantal gevallen is dit zo, maar over het algemeen geldt dit niet voor straatfotografie. Er is namelijk een uitzondering van toepassing die je later in het artikel kunt vinden. Als dat inderdaad zo zou zijn, dan ben ik het helemaal met je eens dat dit de doodsteek zou betekenen voor de straatfotografie.
Ik kan ieder willekeurig persoon die een workshop straatfotografie volgt mijn lezingen bezoekt vragen om, uit de pakweg 200 foto’s die ik tijdens zo’n lezing laat zien, aan te geven wie de afgebeelde personen zijn. Ik geef je op een briefje dat het je niet gaat lukken om ook maar één afgebeelde persoon te identificeren als zijnde die en die, van die leeftijd en wonende daar en daar. Een willekeurige beschouwer van mijn foto’s zal dat nooit of te nimmer lukken.
En dáár zit ‘m nu juist de crux van het verhaal. Een willekeurige foto gemaakt op straat met daarop één of een aantal willekeurige personen zal vrijwel niet kunnen leiden tot het identificeren van één of meerdere bepaalde personen, Daarmee voldoet zo’n foto dus niet aan de definitie van wat een persoonsgegeven is. De wetsomschrijving zegt hierover dat een persoon in een foto zonder enige moeite identificeerbaar moet zijn en dat is een persoon in een gemiddelde straatfoto niet. Je zult heel wat moeite moeten doen om een afgebeelde persoon te herleiden tot één bepaald individu met de daarbij behorende gegevens. Pas dán heb je een persoonsgegeven. Als een persoon zichzelf zou herkennen in een door mij gemaakte straatfoto, dan betekent dat alléén maar dat de afgebeelde persoon zichzelf herkent. Echter betekent dat natuurlijk niet dat deze persoon ook door ánderen direct herkent en geïdentificeerd wordt.
Als we het in dit geval over een BN’er of eventueel een BB’g (bekende Belg) hebben, dan begeven we ons al direct op een heel ander terrein. Pas bij dergelijke personen kunnen we gaan praten over bijvoorbeeld het portretrecht, verzilverbaar portretrecht etc etc, en dat is weer een héél ander gegeven dan die “vermaledijde” AVG. Dat je als straatfotograaf moet oppassen om een bekend persoon te fotograferen en te publiceren is iets wat we eigenlijk al jaren weten. Tot op dit moment is dit nog nooit een reden geweest om maar te stoppen met straatfotografie of om de straatfotografie dood te verklaren.
Uitzonderingen
Er zijn bepaalde uitzonderingen in de AVG opgenomen voor journalistieke, literaire en artistieke doeleinden. Dat betekent dat je als fotograaf altijd gewoon mag blijven fotograferen! Als je echter foto’s voor eigen reclamedoeleinden wilt gebruiken zoals een advertentie, dan is het wel verstandig om toestemming te vragen, net als wanneer je bijvoorbeeld foto’s in gaat sturen voor een fotowedstrijd.
Alles bij elkaar is er dus absoluut geen enkele reden om niet lekker met straatfotografie bezig te zijn. Wél is het belangrijk dat je de AVG wet in gedachten houdt. Zorg er ook voor dat je jezelf staande houdt tegen opmerkingen die ongetwijfeld wel eens op je af zullen komen tijdens het bedrijven van straatfotografie. Dat zijn bijvoorbeeld zaken die ook tijdens mijn workshops en lezingen straatfotografie veelvuldig aan bod komen.
Dus wat let je…?!
Wil je meer over dit onderwerp lezen? De NVJ heeft een interessant artikel over deze materie geplaatst:
De gegeven informatie heeft betrekking op Nederland.
Zoals ik al in een eerder antwoord aangaf is op het gros van de straatfotografie de AVG niet van toepassing, doodeenvoudig omdat straatfoto’s niet voldoen aan de eisen die worden gesteld aan een persoonsgegeven. Zéker in het geval van bijvoorbeeld voetbal fotografie of het fotograferen van muziekevenmenten kun je zoiezo al niet van straatfotografie spreken, maar ook zullen dergelijke foto’s niet op één persoon gericht zijn en gaat ook daarom de AVG in dat geval helemaal geen rol spelen.
Al met al erg weinig om je druk over te maken, gewoon lekker je ding doen, en wil je méér weten of het onderwerp? er zijn nog plekken vrij voor de diverse workshops de komende tijd.
Hallo Theo, ik ben benieuwd of je al een antwoord hebt gevonden op jou vraag. Wat jij met sporters hebt, heb ik met muzikanten zoals Showbands, Marchingbands en andere orkesten in de amateurmuziek sector. De mensen zijn herkenbaar aan hun uniform en op die manier herleidbaar naar een (mogelijke) identiteit. Deze foto’s publiceren wij zonder winstoogmerk in albums op de website en facebook. Het doel is ter promotie van de muzieksector in het algemeen. Of dat mag, daar zijn de meningen over verdeeld …
Ook ik zet regelmatig sportfoto’s op de site of facebookpagina van de club. Ik ben daarom,net als Theo Bos, benieuwd hoe dat vanaf nu geregeld is. Hopelijk kan iemand ons hierover adviseren.
De verordening is hier duidelijk over: foto’s vallen alleen onder de definitie van biometrische gegevens wanneer zij worden verwerkt met behulp van bepaalde technische middelen die de unieke identificatie of authenticatie van een natuurlijke persoon mogelijk maken. Het verwerken van biometrische gegevens (waaronder in bepaalde gevallen dus foto’s) is niet toegestaan. Een foto van een willekeurig persoon zal, zoals Mark stelt, niet kunnen leiden tot de identificatie van die persoon.
Het gaat er daarnaast om om wat je met die foto doet. Publicatie op welke manier dan ook? Of hou je het voor jezelf? De verordening zegt daarover dat de bepalingen niet van toepassing zijn als je de foto alleen voor jezelf gebruikt. (“Deze verordening is niet van toepassing op de verwerking van persoonsgegevens: (…) door een natuurlijke persoon bij de uitoefening van een zuiver persoonlijke of huishoudelijke activiteit; (…)”.
De AVG heeft het ook uitdrukkelijk over het verwerken van persoonsgegevens. Dat betekent dus dat je iets doet met persoonsgegevens die je verzamelt. Bijvoorbeeld het verzamelen van NAW-gegevens zodat je post of e-mail naar die persoon kunt sturen. Het vastleggen van een beeld waarop personen staan, zie ik niet als het verzamelen van gegevens.
Hoe dan ook: de AVG roept wat mij betreft meer vragen op dan dat er worden beantwoord.
Hmm… interessant. Ik heb inmiddels een aantal artikelen hierover gelezen die elk toch weer een eigen draai eraan geven.
Ik ben van mening dat je de plank volledig misslaat over de essentie van de wet als je zegt dat die niet van toepassing is als je “willekeurige personen” fotografeert.
Voor de juridische waarheid zullen we waarschijnlijk eerst wat rechtszaken moeten afwachten…
Toch een vraag. Hoe zit het dan met sportfotografie. Ik maak elke week foto’ s van wedstrijden.
Publiceer deze op website van de club, in het clubblad en op facebook. Ik had zelf ook bedacht als dit niet meer mag dan is dat i9nderdaad de doodsteek voor fotografen. Hoe gaan de professionele jongens daarmee om? Eerts t oestemming vragen of moet dit vanuit de club geregeld worden. Of is dit allemaal niet
nodig?
Ik denk dat de hele hype die momenteel gaande is rond deze AVG vreselijk overtrokken is, en voor een deel veroorzaakt wordt doordat tal van mensen allerlei zaken gaan roepen via de diverse kanalen, zónder éérst eens zelf de inmiddels vele goede en duidelijke informatie die beschikbaar is te lezen. Bijvoorbeeld dit artikel op de website van Dupho: https://www.dupho.nl/36-home/489-avg-en-portretfoto-s-geen-paniek
Feir blijft dat een groot deel van de straatfoto’s gewoon niet aan de AVG onderhevig is !!
Duidelijk artikel.
Zelf kwam ik een week geleden met het idee om af te studeren met straatfotografie in Nederland en India. Totaal niet doorhebbend dat die wet er nu mee te maken heeft. Ik denk dat ik nu de AVG wetgeving ga gebruiken om ieder gezicht door te krassen of illustraties over de gezichten te zetten, als statement zowel als aan te geven dat nederland ook zijn problemen heeft. Ik wil dus mijn afstudeerproject als boek publiceren binnen mijn familie/vrienden kring zonder toestemming nodig te hebben van de gefotografeerde. Kan dit of heb ik dit mis?
Maar nu is mijn tweede vraag. Als ik in India nu foto’s maak van mensen, kunnen zij mij ook aanklagen voor een boete? of kan ik deze foto’s nog gewoon publiceren omdat zij niet in europa leven? Of ben ik wel aanklaagbaar omdat IK in europa woon?
Of moet ik ook hun gezichten doorkrassen?
Voor publicatie van een (portret)foto geldt al lange tijd het portretrecht, dat heeft dus niet eens zoveel met de nieuwe AVG wetgeving te maken. O.a. op de volgende pagina is meer te lezen over portretrecht: https://www.auteursrecht.nl/auteursrecht/Portretrecht
Het blijft toch een lastig onderwerp. In je verhaal zeg je “De wetsomschrijving zegt hierover dat een persoon in een foto zonder enige moeite identificeerbaar moet zijn”. Als fotograaf zal je de persoon in de meeste gevallen niet kunnen identificeren, echter bij publicatie kan de gefotografeerde zich wel kunnen identificeren en dan speelt de AVG wel weer een rol. Waarschijnlijk zal het niet zo’n vaart gaan lopen, maar je zal maar net die ene azijnpisser treffen.