Fine art fotografie is niet zomaar een plaatje maken; het gaat om het vastleggen van een gevoel, idee of verhaal. Traditionele fotografie draait vaak om realisme, het zo vastleggen zoals je het met het blote oog ziet, maar bij fine art fotografie is dat dus anders. Een kunstvorm waarbij jij de kunstenaar mag zijn met een eigen visie of idee. De camera gebruik je als penseel om je eigen unieke wereld vast te leggen.
Inhoud:
1. Wat is fine art fotografie
2. Technieken voor fine art foto’s
3. Hoe komen fine art foto’s het beste tot hun recht?
4. Fine art fotografie van begin tot eind
5. Veelgestelde vragen
6. Conclusie
Wat is fine art fotografie?
Als je aan iemand vraagt wat kunst is en wat niet, dan krijg je al verschillende reacties. Bij fine art fotografie is dat niet anders. Wat is nou fine art? Net als bij andere kunstvormen draait het om de visie of het idee van de kunstenaar. Waarbij het stukje fine art vooral draait om de visuele weergave van artistieke of esthetische waarde, niet om een praktisch of een functioneel doel. Fine art fotografie heeft ook niet direct een commercieel doel, in tegenstelling tot bijvoorbeeld documentairefotografie of landschapsfotografie. Een goede vraag die je jezelf kan stellen is of er een bedrijf is of partij die een foto kan gebruiken voor commerciële of informatieve doeleinden. Als het antwoord daarop ja is zal het minder snel vallen onder de noemer fine art.
Wat is het verschil met traditionele fotografie?
Waar een documentaire fotograaf een gebeurtenis wil registreren wil een fine art fotograaf emoties oproepen. Een trouwfotograaf legt een bruiloft vast zoals deze is, een fine art fotograaf zet de bruid misschien neer in een surrealistische setting die los staat van de werkelijkheid die bepaalde emoties oproept of waar een diepere betekenis achter zit.
Technieken voor fine art foto’s
Camera-instellingen:
Het gaat hierbij niet om dure apparatuur, maar om bewuste keuze van compositie, instellingen en nabewerking. Het hangt natuurlijk helemaal af wat voor instellingen je nodig hebt voor het beeld wat je wil maken. Zo kan de sluitertijd al een enorm verschil maken hoe de uiteindelijke foto eruit komt te zien.
Nabewerking:
Postproductie is vaak essentieel. Kleur kan warmte of energie brengen, terwijl zwart-wit de nadruk legt op vorm, licht en emotie. Een bewuste keuze tijdens het fotograferen maakt het proces van de nabewerking een heel stuk makkelijker voor de fotograaf. Later in het artikel is er nog een voorbeeld over hoe je de nabewerking kan aanpakken.
Hoe komen fine art foto’s het beste tot hun recht?
Natuurlijk is het mooi om je eigen kunstwerk als achtergrond te zetten van je mobiel of computer, maar wil je je fine art foto naar een hoger niveau brengen dan is printen de volgende stap. Niet op een standaard fotopapier, maar op jawel op Fine art papier… het papier is niet zomaar een glans of mat papier, maar heeft verschillende diktes, texturen en kan wat warmere of koelere tint hebben. Zo kan je je foto een meer schilderachtig gevoel geven als je een papiersoort met meer textuur bijvoorbeeld. Een bijkomend voordeel is dat Fine art papieren langer meegaan dan (normaal) fotopapier. Het wordt vaak gebruikt door kunstenaars en musea, Ideaal dus voor fine art foto’s. Fine art papier kan je natuurlijk ook gebruiken voor foto’s die niet onder de categorie fine art vallen. Zoals landschapsfotografie.
Fine art fotografie van begin tot eind
Hoe maak je nu eigenlijk zo’n foto als hierboven? Graag neem ik jullie mee in hoe ik deze foto stap voor stap heb gemaakt. Allereerst begint het bij een idee. Vervolgens is het goed opletten voor geschikte locaties, want lang niet overal kan je foto’s zoals dit maken. Voor dit idee had ik een bootje nodig die vastligt op de bodem. Ik maakte hier namelijk gebruik van een lange sluitertijd en als het bootje heen en weer zou dobberen zou ik al last kunnen hebben gehad van bewegingsonscherpte. De lange sluitertijd zorgt er ook voor dat het water helemaal glad is en hierdoor rustig is voor het oog. Om de lange sluitertijd te bereiken gebruikte ik een ND-filter. Naast de ND filter heb ik ook gebruik gemaakt van een grijsverloop filter waardoor de lucht niet overbelicht is, maar netjes in balans is met de voorgrond. Hierdoor kon ik in de nabewerking in Photoshop de lucht en het water makkelijk met elkaar laten overvloeien. Vervolgens kon ik de foto omzetten in zwart-wit en heb ik de reguliere bewerkingen gedaan die je eigenlijk bij iedere foto kan doen. Wat contrast hier en daar, scherpte etc. Op locatie zelf kan het soms even lastig zijn om en je onderwerp goed in de gaten te houden en te zorgen dat je apparatuur de juiste dingen doet. Daarom kan ik aanraden om meerdere foto’s te maken, ook direct in het veld even terug te kijken en in te zoomen in de foto’s die je maakt. Zo kan je de scherpte en helderheid controleren. Een goede tip is om de overbelichtingswaarschuwing aan te zetten in de camera en voor de lange sluitertijden een zelfontspanner of afstandsbediening.
Veelgestelde vragen
- Heb je een dure camera nodig?
Nee, creativiteit is veel belangrijker dan een dure camera. Een goed idee kan zelfs met een mobiel tot leven komen - Hoe vind je je eigen stijl?
Door veel te doen en te experimenteren. Voel aan wat je zelf mooi vindt en ga daarmee verder. - Is nabewerking altijd nodig?
Niet altijd, maar het is een hulpmiddel dat enorm handig is om te kunnen gebruiken. - Wat maakt een foto echt fine art?
Het verhaal, de emotie die een beeld kan oproepen en bewuste keuzes die erin zijn verwerkt. - Hoe komen fine art foto’s het beste tot hun recht?
Afdrukken op fine art papier zorgt ervoor dat fine art foto’s naar een hoger niveau gebracht kunnen worden. Door de juiste keuze van papier kan je een bepaald gevoel in de foto nog meer naar voren halen.
Conclusie
Fine art fotografie is veel meer dan een foto maken. Het is het vertalen van een gevoel naar een visueel kunstwerk. Je hebt visie en de juiste kennis van techniek nodig om een kunstwerk te maken. Met de juiste mindset kan iedereen beginnen en zijn of haar eigen artistieke foto’s maken.
