Wat is high-key fotografie? Volgens Wikipedia is high-key een stijl van verlichting voor film, televisie of fotografie die tot doel heeft de belichtingsverhoudingen in de scène te verminderen. De lichte tinten van het onderwerp, samen met de witte achtergrond, geven een gevoel van positiviteit, puurheid en zuiverheid. Je ziet zulke foto’s daarom vaak terug in portretfoto’s. High-key fotografie wordt veel in fotostudio’s toegepast, met gebruikmaking van een witte achtergrond en flitslampen.
Eerder publiceerden we al een artikel over low-key natuur- en macrofotografie. In dit artikel gaan we dieper in op de tegenhanger, high-key natuur- en macrofotografie. Niet alleen van bloemen, maar ook van insecten, paddenstoelen of bladeren zijn schitterende high-key foto’s te maken.
Inhoud van dit artikel:
1. High-key macrofoto’s met tegenlicht
2. Bestudeer je histogram
3. Welke camera-instellingen gebruik je voor high-key macrofoto’s?
4. Fotobewerking bij high-key macrofotografie
5. Een waterjuffer in high-key
6. Paddenstoelen in high-key
7. En nu ben jij aan zet
High-key macrofoto’s met tegenlicht
Het doel is uiteraard dat je een licht onderwerp scherp op de foto krijgt met een witte/lichte achtergrond. Dit bereik je door je onderwerp in de schaduw te plaatsen en dit vervolgens met tegenlicht te fotograferen.
Wanneer je een onderwerp hebt gevonden dat in de schaduw staat, ga je met je camera bijna onder het onderwerp liggen en zoek je de lichte lucht op. Dit hoeft absoluut geen zonnige lucht te zijn, maar probeer wel om vanuit verschillende standpunten foto’s te maken. Dit waren soms bijna onmogelijke posities, vooral wanneer het bloemetje laag bij de grond groeide. Een handige tip is om een bloemetje uit je eigen tuin te plukken en houd dit bloemetje met een wasknijper vast aan het steeltje. Op de manier kun je heel makkelijk het bloemetje tegen het licht in houden en van onderaf fotograferen. Ga juist niet tegen het felle zonlicht in fotograferen, maar kies voor een dag met minder hard licht.
Bestudeer je histogram
Telkens wanneer je een foto gemaakt hebt, kun je het beste even de foto terugkijken op het Lcd-scherm met het bijbehorende histogram. Hoewel een high-key foto soms overbelicht lijkt in de achtergrond, is het de kunst om wel nog alle details in de hooglichten te behouden. Het histogram mag de rechterzijde van het histogram dus net niet raken. Bij sommige camera’s kun je op het Lcd-scherm instellen dat overbelichte delen gaan knipperen. Dat wil je dus net voorkomen.
Indien je een beetje overbelichting in je foto hebt, kun je de sluitertijd iets sneller maken of eventueel het diafragma iets kleiner maken (dat is dus een hogere F-waarde). Deze laatste oplossing heeft wel invloed op je scherptediepte. Je zult zien dat je nu verrassende details te zien krijgt in je foto’s, die je normaal gesproken niet ziet. Zoals bijvoorbeeld de structuur in de bladeren van de tulp (1e foto), de druppeltjes op de bladeren (2e foto) of de mooie vormen van de rozenblaadjes (de foto hieronder).
Welke camera-instellingen gebruik je voor high-key macrofoto’s?
Doordat een camera zo geprogrammeerd is om een gemiddelde belichting te ‘zoeken’ bij het maken van een foto, krijg je vanuit een (semi-)automatische stand meestal geen high-key foto’s. Om die reden kun je het best fotograferen van uit de M-stand.
- ISO-waarde: zet de ISO op 100 (of een lager getal indien je camera die mogelijkheid heeft)
- Diafragma: macrofoto’s worden vaak met een groot diafragma (lage f-waarde gemaakt), maar dat geeft soms ook een hele kleine scherptediepte. Begin met een diafragma van f/4 en kies een kleiner diafragma (hogere f-waarde) als je een groter deel van het onderwerp scherp wilt hebben of een groter diafragma (lagere f-waarde) als je een kleiner deel van het onderwerp scherpt wilt hebben. Dit is een kwestie van smaak.
- Sluitertijd: doordat je het onderwerp tegen een lichte lucht fotografeert kom je op een relatief snelle sluitertijd uit. Het best kun je fotograferen met het histogram in beeld. Pas je sluitertijd aan totdat het histogram bijna de rechterzijde raakt. Mocht je camera geen histogram vertonen vanuit de zoeker (of op het Lcd-scherm tijdens het fotograferen), begin dan met 1/200e van een seconde en maak je sluitertijd sneller wanneer je foto overbelicht is of juist langzamer als je foto te donker is. Met de sluitertijd ga je dus uiteindelijk de foto lichter/donkerder maken totdat het naar wens is.
Bekijk na het maken van iedere foto even goed het histogram en voorkom overbelichting. Overbelichte delen bevatten namelijk geen details en die kun je in de nabewerking ook niet meer terugkrijgen. Uiteraard gaat het fotograferen makkelijker wanneer het onderwerp niet beweegt. Kies een dag uit dat het niet hard waait en dat het bloempje dus niet heen en weer beweegt. Voor de perfecte scherpstelling kun je eventueel een statief gebruiken, zodat de afstand tussen de camera en het bloempje niet meer wijzigt nadat je hebt scherp gesteld.
Fotobewerking bij high-key macrofotografie
Wat je vervolgens ook nog kunt doen is je foto bewerken in een fotobewerkingsprogramma. Dit kun je helemaal zelf doen, maar soms geeft het gebruik van voorinstellingen (presets) verrassende resultaten. De voorbeelden hieronder zijn met presets in Luminar 4 verkregen. Een preset geeft zelden direct het beste resultaat, maar het kan je wel een goede richting geven. Pas dus gerust een preset toe en verfijn de bewerkingen naar eigen inzicht.
De eerste foto van een hortensia is de originele foto, de tweede foto is met ‘mood enhancer’ bewerkt, de derde foto met ‘morning fog’ en de vierde foto ‘aethereal’. Zoals je ziet wordt de foto steeds zachter/waziger qua kleuren.
Welke foto het mooiste is? Dat is en blijft de voorkeur van de fotograaf!
Een waterjuffer in High-key
De instellingen van deze foto met het vliegende waterjuffertje zijn iets anders, je zit al gauw op 1/2000e van een seconde of sneller om het beestje scherp te krijgen. Hierdoor krijg je automatisch een veel hogere ISO-waarde. In dat opzicht kun je bij het fotograferen van bewegende dieren het best eerst de sluitertijd instellen die je verwacht nodig te hebben én het diafragma op basis van de scherptediepte die je wenst. De ISO-waarde kun je op automatisch instellen waardoor de camera deze waarde zelf verhoogt. Om voor het high-key effect te zorgen kun je met de belichtingscompensatieknop (de +/- knop) de waarde in de plus zetten. Hierdoor ga je de foto bewust overbelichten.
Paddenstoelen in high-key
De onderstaande foto van het hazenpootje, een paddenstoel die heel erg fotogeniek is, is niet omgezet in zwart-wit, maar heeft een beetje zijn kleur behouden. Dankzij het high-key effect komen die zwarte lijntjes in de paddenstoel heel mooi uit. Het voordeel van high-key is dat je de nadruk meer op de vormen gaat leggen en dat geeft verrassende resultaten.
En nu ben jij aan zet
Hopelijk kun je aan de hand van deze tips aan de slag om je eigen high-key foto’s te maken. Heb je vragen? Laat het hieronder weten door een reactie te plaatsen. Heb je aanvullende tips? Plaats die uiteraard ook in een reactie.
Dank je wel voor de heldere uitleg.
Dank je wel Tineke voor je fijne reactie!
Hartelijke groet, Jolanda