Na het succes van onze fotografieopdrachten voor kinderen tot 12 jaar besloten we ook 9 creatieve opdrachten te verzamelen voor kinderen vanaf 12 jaar. Deze creatieve opdrachten zijn iets moeilijker, maar zijn erg laagdrempelig in uitvoering. Alles wat je nodig hebt, is een (smartphone)camera en een lading positieve energie om op pad te gaan.
Inhoud van dit artikel:
1. De kleuren van de regenboog
2. Fascinatie voor de natuur
3. Experiment met olie
4. Productfotografie
5. Meebewegen
6. Creatief met filters
7. Uit de oude doos (oude foto’s herproduceren)
8. Een dag uit het leven van…
9. Albumcover
De kleuren van de regenboog
Om met de gemakkelijkste opdracht te beginnen: de kleuren van de regenboog. Een mooi moment om stil te staan bij het ontstaan van regenbogen, de werking van licht op kleuren en uit welke kleuren een regenboog precies bestaat!
Wat heb je nodig?
-Een camera of smartphone met camera
De kleuren van de regenboog:
Rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet
Het ontstaan van de regenboog:
Zonlicht bestaat uit wit licht, dat alle kleuren van het spectrum bevat. Als dit licht een regendruppel raakt, wordt het gebroken (gebogen) omdat het overgaat van lucht (een minder dicht medium) naar water (een dichter medium). Bij die breking worden de verschillende kleuren uit elkaar gehaald, omdat elke kleur een andere golflengte heeft en dus anders buigt. Dit heet dispersie. Wanneer het zonlicht schijnt op een rode appel, worden alle kleuren geabsorbeerd. Alleen het rode licht (met een lange golflengte) wordt weerkaatst door het oppervlak van de appel en bereikt je ogen. Daardoor lijkt de appel rood voor jou.
De opdracht:
Maak tijdens de fotowandeling één of meerdere foto’s per kleursoort. De kleur moet centraal staan in de foto. Je kunt er voor kiezen om alleen maar één kleur in de foto te laten zien, dat kan door gebruik te maken van een all-over compositie. Hierbij is het belangrijk dat je ook stukjes van je onderwerp buiten de compositie laat.
Tip: Maak het extra moeilijk door niet alleen de kleuren, maar ook de kleurovergangen in beeld vast te leggen!
Fascinatie voor de natuur
Kinderen leren de schoonheid en het nut van kleine dieren zoals spinnen, insecten en andere kruipende beestjes ontdekken door middel van macrofotografie. Ze ontwikkelen aandacht voor detail én overwinnen hun angst door nieuwsgierigheid en verwondering. De opdracht is uit buiten uit te voeren. Vrijwel overal zijn er insecten te vinden.
Met behulp van een camera of smartphone met macro-stand leren kinderen de wereld van insecten van dichtbij te bekijken.
Leerdoel:
-Kinderen richten zich via hun lens op details: haren op spinnenpoten, vleugeltjes van een vlieg, druppels op een slak.
-Door de focus te leggen op schoonheid en nieuwsgierigheid verandert angst in fascinatie.
-Kinderen leren dat wat eng lijkt, vaak prachtig is van dichtbij.
-Kinderen ontdekken de bewegingen, gedragingen van insecten beter begrijpen.
Tip: Laat de kinderen hun favoriete foto uitprinten en geef deze een titel alsof het een kunstwerk is. Bijvoorbeeld:
“De harige held – portret van een tuinspin” of “Zonlicht op zes poten – de mier in actie”. Verzin er een mooi verhaaltje bij.
Experiment met olie
Een stukje natuurkunde samen met fotografie. Je leert tijdens de opdracht niet alleen over het gedrag tussen olie en water, maar ook het leren loslaten. Je hebt het resultaat namelijk niet altijd in de hand. En het hoeft niet altijd ergens op te lijken.
Leerdoelen:
Je leert spelen met materiaal en denken als een kunstenaar.
Je ontdekt hoe iets simpels iets magisch en onverwachts kan worden.
Je leert dat je niet altijd hoeft te weten wat je fotografeert. Het gaat immers om de gevoelens die opkomen, door kleuren en vormen.
Wat heb je nodig?
Een glas of glazen schaal (doorzichtig).
Water.
Paar druppels plantaardige olie (bijv. zonnebloem- of olijfolie).
Achtergrond van gekleurd papier, tijdschrift, of een tablet met een kleurrijk beeld.
Eventueel kleurstof druppels
Camera of smartphone (bij voorkeur met macro- of portretstand)
Eventueel: een lampje of zaklamp voor extra licht.
Werkwijze:
1. Vul de schaal met een laagje water en voeg een paar druppels olie toe.
2. Plaats de gekleurde achtergrond onder de schaal. Dit kan met bijvoorbeeld behulp van een tablet, uitgeprint vel papier, cadeaupapier of door druppels kleurstof toe te voegen.
3. Wacht even en kijk wat er gebeurt: de olie vormt bubbels, kringen en patronen.
4. Richt je camera van bovenaf op de schaal en focus op de vormen en kleuren. Speel met licht, hoek en afstand.
Tip: Maak de opdracht extra uitdagend door aan de hand van een emotie te werken. Wat maakt een foto nu vrolijk? Of verdrietig?
Productfotografie
Grote kans dat je hier als ouder/verzorger ook superenthousiast van wordt. Wanneer jouw kroost productfotografie onder de knie krijgt kun je werkelijk waar alles verkopen. Handig voor Vinted, Marktplaats, Ebay… Ze leren letten op belichting, compositie, achtergrondkeuze en details. De opdracht: ‘Maak van iets alledaags iets verkoopbaars’.
Wat heb je nodig?
– Smartphone/camera
– Een spiegel
– Kleden, onderzetter, placemat, inpakpapier, papier, (tv)beeldscherm
– Product om te fotograferen
– Statief (optioneel)
Start
Begin met het observeren van bestaande advertenties. Waarom werken ze zo goed? Waarom zou je het kopen? Vertelt een foto voldoende aan de kijker?
Werkwijze
Stap 1 – Kies je product
Kies een object uit je huis dat je zou kunnen “verkopen” of promoten. Denk aan: een sneaker, een zonnebril, een parfumflesje, een horloge, een gamecontroller, sieraden of een boek.
Stap 2 – Bedenk je doelgroep
Voor wie maak je de foto? Jongeren? Ouders? Hipsters? Sporters? Bedenk welke stijl en sfeer bij hen past. Maak eventueel een schets op papier van je ideeën.
Stap 3 – Bouw een mini-studio
Maak een eenvoudige opstelling met natuurlijk licht bij een raam of gebruik een bureaulamp. Gebruik een neutrale achtergrond (bijv. een wit papier, houten tafel, gekleurd karton of stoffen lap) die niet afleidt. Een televisiescherm zou ook kunnen werken.
Tip: Gebruik een reflecterend oppervlak of spiegel voor een luxe uitstraling, of werk met textiel of papier voor sfeer.
Stap 4 – Maak 3 soorten foto’s
-Overzicht: het hele product duidelijk in beeld.
-Detail: zoom in op een bijzonder onderdeel (bijv. structuur, knoppen, print).
-In gebruik: laat zien hoe het product wordt gebruikt of gedragen (zelf of met hulp van iemand).
Stap 5 – Nabewerking
Pas de belichting en kleuren een beetje aan (via je telefoon of een gratis app als Snapseed, Lightroom Mobile of VSCO). Zorg dat het eindresultaat helder en aantrekkelijk is.
Leerdoelen:
-Inzicht in productpresentatie
-Gebruik van licht en compositie
-Inzicht in achtergrond en styling
-Het belang van een goede presentatie
-Probleemoplossend denken
-Hoe het brein van een klant werkt (en hoe je foto’s inzet om tot gewenst resultaat te komen)
Meebewegen
Kinderen leren hoe je met een langere sluitertijd beweging in de achtergrond of het onderwerp zichtbaar maakt. Denk aan strepen van rijdende auto’s, voorbijflitsende fietsers of bewegende mensen. Ze ontdekken hoe techniek en creativiteit samenkomen.
Wat heb je nodig?
-Een camera met handmatige instellingen (bijv. sluitertijdstand – “S” of “Tv”)
Of: een smartphone met een camera-app die handmatige sluitertijd ondersteunt (zoals ProCam, Halide, Lightroom Mobile, of Open Camera op Android)
-Statief of iets stevigs om je camera op te zetten (muur, doos, tafel)
-Locatie met bewegende onderwerpen, zoals een ‘drukke’ weg vanaf waar je veilig foto’s kunt maken.
-Eventueel: een vriend of familielid die wil fietsen of rennen
Wat is een sluitertijd?
Een sluitertijd is de tijd dat de camera het licht binnenlaat. Hoe langer die tijd, hoe meer beweging je ziet. Bijvoorbeeld:
1/1000 seconde = alles bevroren (snel)
1/30 seconde = beetje bewegingsonscherpte
1 seconde of langer = strepen, vloeiende beweging
Leerdoelen
Hoe beweging eruitziet op een foto.
Wat sluitertijd is.
Hoe je met techniek en timing een creatief effect kunt maken.
Hoe je met een smartphone bijna net zo creatief kunt zijn als met een camera.
Creatief met filters
In dit geval het UV-filter. Dit is in principe een opschroeffilter wat eruitziet als een stuk glas. Maar indien je met een smartphone fotografeert kan een klein stukje glas of plexiglas ook helpen. Het filter is gemakkelijk te besmeuren met bijvoorbeeld: glitters, lippenstift, druppels of vaseline. Omdat de aanpassing zo dichtbij het objectief ligt zal er een creatieve/dromerige waas ontstaan in de foto.
Wat heb je nodig?
– Camera of smartphone met camera
-UV-filter of (plexi)glas
-Glitters, vaseline, lipstick, etc..
-Gekleurd celloffaan papier
-Wattenstaatje (of met je vinger)
-Zaklampje
Leerdoelen
Kinderen leren werken met lichtbreking en vervaging. Daarnaast stimuleert de opdracht tot creatief denken. Het resultaat mag nog een verrassing zijn. Verder is dit een mooie manier om tot expressieve beelden te komen zonder digitale filters. Gewoon op een analoge manier.
Werkwijze:
Schroef het uv-filter op je lens. Als je een smartphone gebruikt: span een klein stukje transparante folie (zoals plastic verpakkingsfolie of een ziplockzakje) over de lens en plak het vast met een elastiekje of tape. Zorg dat het strak zit, maar de lens zelf vrij blijft in het midden.
Kies één of meer van de onderstaande technieken en breng het alleen aan langs de randen van het filter of folie. Laat het midden vrij zodat je onderwerp scherp blijft.
- Vaseline-effect: Smeer met een wattenstaafje een dun laagje vaseline rond de rand → dit zorgt voor een zacht, wazig beeld.
- Glittergloed: Strooi wat glitters in de vaseline → dit geeft schittering en feestelijk licht.
- Lipstick-licht: Veeg met een lichte lipstick of gloss rondjes of strepen langs de randen → dit geeft gekleurde waas of ‘flare’.
Tip: Zet het onderwerp in het midden van je beeld. Versier met name de rand van het filter.
Uit de oude doos
Bij deze opdracht kijk je zelf terug op oude herinneringen. Kies een paar foto’s uit die in de omgeving genomen zijn. Laat jouw tiener de foto herproduceren. Hermaak een oude foto op exact dezelfde plek, met dezelfde houding, blik en omgeving, maar dan in het heden.
Wat heb je nodig?
Een oude foto (van jezelf, je familie, een straatbeeld of historisch moment)
Smartphone of camera
Eventueel: hulp van familie, vriend(in) of klasgenoot
Toegang tot de originele locatie (of een vergelijkbare plek)
Printje of digitale kopie van de originele foto
Leerdoel:
-Kinderen leren bewust kijken naar compositie, perspectief en omgeving.
-Ze ontwikkelen inzicht in tijd, verandering en herinnering via beeld.
-Ze oefenen het herproduceren van beeldmateriaal en het zoeken naar details.
Hermaak de foto
- Zet je camera of telefoon op dezelfde plek.
- Plaats jezelf of anderen op de juiste positie.
- Let op licht, houding en gezichtsuitdrukking.
- Maak meerdere pogingen tot het goed voelt.
Reflectievrage:
Wat is er veranderd aan de plek of persoon?
Wat viel je op tijdens het opnieuw maken van de foto?
Hoe voelde het om terug te stappen in de tijd?
Een dag uit het leven van…
Deze opdrachten kan op verschillende manieren worden aangevlogen: Een dag in het leven van jezelf of een dag uit het leven van iemand die jou fascineerd. Bijvoorbeeld een van je ouders of huisdier.
Wat heb je nodig:
– Camera of smartphone
-Papier om eventueel ideeën op te schijven of tekenen
Werkwijze
1. Kies welk personage of dier je wilt gaan volgen.
2. Wat maakt jouw personage mee in één dag? Bedenk minstens 5 momenten (meer mag). Bijvoorbeeld:
- Opstaan / uit het bed rollen
- Ontbijten
- Naar school (of op avontuur)
- Iets spannends of geks gebeurt
- Slapen / dromen
Schrijf dit op als een miniverhaaltje of schets een stripverhaal.
3. Maak de verschillende foto’s. Zorg ervoor dat ze samen een verhaal vertellen.
4. Maak een collage, presentatie of plakboek. Voeg titels of korte zinnetjes toe bij elke foto. Bijvoorbeeld: “12:00 – Tijd voor geheime missie: koekjes stelen!” of “8:00 Snuffel de knuffelbeer wordt wakker met wilde haren.”
Tip: Maak een mooie collage met behulp van Canva. Wist je dat je dat een achtergrond vervagen ook heel makkelijk gaat op Canva?
Leerdoel
Kinderen leren verhalend fotograferen: een reeks beelden maken die samen een dag uit iemands leven laten zien.
Ze oefenen met kijken, plannen, en creatief denken.
Ze leren emoties, handelingen en sfeer in beeld te brengen.
Albumcover
Gebasseerd op de TikTok trend: Alles kan een albumhoes zijn. Laat je creativiteit de vrije weg. Naar welke muziek luister je het liefst? Kies een bestaand album of lied en maak aan de hand van je gevoel en de sfeer van het lied jouw eigen albumcover. Met behulp van programma’s zoals Canva kun je gratis het idee uitwerken tot volwaardige cover.
Wat heb je nodig?
– Camera of smartphone camera
– Papier voor ideeën.
– Canva of een ander design programma
Leerdoelen
Leerlingen leren om muzikale emoties en teksten te vertalen naar beeld.
Ze ontwikkelen hun creatief denkvermogen en oefenen in beeldcompositie en stijlkeuze.
Ze leren hoe beeld een verhaal of sfeer kan versterken (visuele storytelling).
Werkwijze
1. Zoek op internet andere albums op. Wat is daarop te zien? Wat zijn overeenkomsten?
2. Kies een bestaand liedje of album dat je aanspreekt. Dat mag van alles zijn.
3. Noteer alles wat je voelt of in je opkomt: kleur, licht, gevoel, ideeën.
4. Bewerk je foto (voeg tekst toe, artiest, streepjescode etc.)
Tip: luister goed naar de tekst, het ritme, de toon en denk na over de sfeer of het verhaal.
