Een schaduw is simpel, er is iets wat in de weg staat van het licht dus het licht wordt abrupt afgebroken van haar reis. Wanneer iets een obstructie vormt kan het licht niet haar reis afmaken en creëert het tegenovergestelde, donker, aldus een schaduw. Neem als voorbeeld dag en nacht in de nacht liggen wij in de schaduw van de aarde zelf. Een contrast zoals zwart en wit.
In fotografie kunnen schaduwen op verschillende manieren worden gebruikt. Het creëert diepte en composities mogelijkheden. Ook verfraaid en versimpeld het subject wat de schaduw veroorzaakt. Ook kan het een subject zelf zijn. Hier mee zijn verschillende mogelijkheden om het te gebruiken in fotografie.
Schaduwen zijn cruciaal, voor diegene onder ons die wel eens hebben geschilderd of getekend zijn er vast achter gekomen dat zodra we de schaduw aan het werk toevoegen het begint te leven. Hetzelfde geldt voor fotografie, Neem als voorbeeld studio fotografie als het licht niet juist gebruikt wordt kan een portret flets en saai overkomen. Iemand die zich verdiept heeft in studio licht is zonder twijfel langs het “Rembrandt” licht gekomen, waar het doel is een drie hoek te creëren op de wang. Het licht van een van de oude meesters. Naast de oude meester kunnen wij fotografen ook schaduwen in ons voordeel gebruiken.
Inhoud van dit artikel:
– Diepte creëren met schaduw
– Schaduw gebruiken in compositie
– Schaduw als subject
– Schaduw gebruiken als contrast
– Slot
Diepte creëren met schaduw
Als we kijken naar de oudmeesters komen we al snel uit bij een misschien wel bekend woord. Chiarosuro (Clair-obscure) Italiaanse term die verwijst naar de hevige contrast tussen licht en donker in een kunstwerk of in dit geval een foto. Het gebruik van deze techniek trekt het subject naar voor in de foto. Dit werkt omdat ons brein dat de donkere stukken verder weg van ons zijn dan de belichte stukken, ook al is dit niet zo. Natuurlijk kunnen we met foto’s gebruik maken van scherptediepte. Maar door deze techniek te gebruiken kunnen we meer diepte aan de foto toevoegen.
In portretfotografie kan je goed gebruik maken van deze techniek om de geportretteerde uit te lichten. Dit kan zowel gedaan worden met een harde schaduw of zachte schaduw. Een zachte schaduw zorgt er voor dat er nog details te zien zijn op de achtergrond. Met een harde schaduw wordt de achtergrond bijna zwart.
Als voorbeelden 2 portretten, bij de een is gebruik gemaakt van hard licht aldus wordt er een harde schaduwen om haar heen gecreëerd. Hiermee wordt de aandacht gebracht naar haar gezicht en de contouren en texturen. Bij de ander is het effect van chiarosuro goed te zien, de achtergrond is een heel stuk donkerder waardoor het model naar voren wordt getrokken van de achtergrond. De achtergrond is nog duidelijk te zien, deze voegt een structuur en karakter toe aan de foto.
Schaduw gebruiken in compositie
Met het gebruik van harde schaduwen die vaak buiten te zien zijn op een zonnige dag kunnen we verschillende composities maken. Een van de makkelijkste en misschien wel het bekendste, vooral onder de zwart-wit fotografen. Is het subject van de foto kaderen tussen de schaduw. Hiermee kader je het subject waardoor de aandacht van de kijker naar het subject in beeld wordt geleid.
Schaduwen creëren ook lijnen, deze lijnen kunnen we gebruiken om de kijker hun ogen te leiden. In de foto van de vlinder wordt het daglicht zo gebruikt dat het een lijn creëert die de ogen van de kijker mee neemt naar het subject.
We kunnen een schaduw ook gebruiken om een deel van de foto op te vullen. Dit kan een compleet zwarte schaduw zijn om een deel van de foto’s zwart te maken en een minimalistischer beeld te bereiken. Of een schaduw gebruiken die meer details bevat zoals een rand van een brug of takken die op de grond een sierlijke schaduw creëren.
Zie als voorbeeld dit zelf portret, hier gebruik ik de omliggende schaduw om meer details te creëren rondom mijn schaduw. Zonder deze schaduw kan het beeld simpel & saai overkomen. Het beeld is sterker omdat er meer gebeurt.
Schaduw als subject
Een schaduw op zichzelf kan een subject zijn om te fotograferen, het creëert een abstract beeld die vragen creëert bij de kijker. Door een schaduw te fotograferen versimpelen we het subject, denk aan handschaduwen of een zelfportret zoals je hierboven kan zien.
Naast zelf portretten zijn er tal loze andere opties, zo kan je de schaduwen van bladeren en planten fotograferen. Door te kijken naar de schaduw van het subject kijken we door een andere lens naar de wereld om ons heen.
Schaduw gebruiken als contrast
Zoals we weten ontstaat een schaduw door een obstructie van het licht, Misschien wel bekend als we op een zonnige dag buiten fotos maken op straat en mensen voor ons veranderen in zwarte silhouetten door het tegen licht.
Deze techniek verfraaid en versimpeld het subject dat gefotografeer wordt. Wanneer we het subject voor het licht plaatsen verandert het in een silhouet met soms nog enkel details aan de randen van het subject. Hier mee creëer je vragen bij de kijker. Zoals deze foto van een man in Rome. Doordat het licht van achter komt en de achtergrond lichter is, wordt er een silhouet gecreëerd. In combinatie met een lange sluitertijd kan je een mysterieus beeld creëren
Slot
Er is dus veel mogelijk met schaduwen, van het gebruiken in een compositie tot een schaduw zelf fotograferen. Experimenteer en probeer het uit! Wie weet wat er uit komt.
Een paar tips, wees niet bang om bij het nabewerken de schaduw erg donker te maken. Soms werkt het ook goed om in de schaduw objecten we te editen om een nog sterker beeld te creëren.
