Welkom in de wondere wereld van de macrofotografie, waarin je hele verrassende details waarneemt die je normaal gesproken niet met het blote oog kunt zien! In dit blog lees je hoe je het beste kunt beginnen met macrofotografie en dat doe ik aan de hand van bloemenfoto’s. Je komt te weten met welke camera-instellingen de foto’s gemaakt zijn, zodat jij het na kunt doen.
Inhoud van dit artikel:
1. Beginnen met macrofotografie
2. Camera-instellingen voor macrofotografie
3. Macrofotografie in de praktijk
Beginnen met macrofotografie

De bovenstaande foto heb ik in mijn eigen tuin gemaakt. Ik zag dat er nog maar één pluisje vastzat aan de paardenbloem en heb meteen mijn fototoestel gehaald. Ga dus op zoek naar een mooie bloem: dit kan er eentje zijn uit de bloemenvaas, maar ook eentje uit je eigen tuin/balkon of in de natuur langs bermen en in parken. Het is de beste optie om buiten macrofoto’s gaan maken wanneer het windstil is, want bij het minste zuchtje wind is het onderwerp in de foto bewogen en dat werkt erg frustrerend. Verder is het aan te raden om te gaan fotograferen wanneer de zon niet te fel schijnt; de kans op overbelichte en fletse foto’s is dan groot!
Camera-instellingen voor macrofotografie
Voordat je op pad gaat, kijk dan eerst even naar de volgende instellingen in je camera:
- Zet de witbalans op ‘bewolkt’, dit geeft een warmere foto.
- Zorg dat je ISO op de laagste stand staat (bij de meeste camera’s is dat 100, maar dit kan ook 50 of 200 zijn). Zet het niet op automatisch, want dan kunnen foto’s erg korrelig worden.
- Stel je auto-focus in op AF-S (enkelvoudige autofocus), of M (handmatig).
- Plaats, om mee te beginnen, het scherpstelpunt in het midden van je camera.
- Fotografeer in RAW als je zelf foto’s nabewerkt, anders in JPEG.
- Stel je camera in de op de A-stand, zodat je het diafragma kunt instellen en je camera zal daar dan zelf de beste sluitertijd bij zoeken. Een groot diafragma (laag F-getal) geeft een kleine scherptediepte en dus een onscherpe achtergrond.
- Gebruik als het kan een macrolens om het onderwerp groot op de foto te krijgen. Eventueel is het ook mogelijk een zoomlens te gebruiken, waarbij er een risico is dat je achteraf een uitsnede moet maken.
- Neem een reserve accu mee. Je zult merken dat je accu sneller leeg is dan normaal gesproken. Dit komt o.a. doordat je veel werkt met de autofocus.
- Gebruik eventueel een statief. Bij een bloem is dit nog goed te doen, al is de gouden regel bij macro om altijd je onderwerp op ‘ooghoogte’ te fotograferen. Dit houdt dus in dat je in de praktijk niet altijd even makkelijk met een statief kunt werken. Zelf fotografeer ik bijna alles uit de hand.
Om de onderstaande foto te maken heb ik het fototoestel op de grond neergelegd, zodat ik niet alleen de krokusjes had, maar ook de blaadjes en op de achtergrond staan nog meer krokusjes, vandaar die paarse gloed.

Macrofotografie in de praktijk
Zo, en nu ga je lekker aan de gang! Het allerleukste is toch echt om naar buiten te gaan op zoek naar iets wat jij mooi vindt! Je kunt het beste eerst de door jou gekozen bloem van alle kanten gaan bekijken en daarbij moet je je afvragen, wat vind ik mooi, wat wil ik laten zien? Dat kan de hele bloem zijn, een gedeelte van de bloem of juist het binnenste van de bloem, de meeldraden en de stamper.
Als je de bloem in beeld hebt, kun je het beste als eerste de bloem scherpstellen op een iets kleiner diafragma zoals. f/7.1, zodat je voldoende scherptediepte hebt voor het maken van een scherpe foto. Probeer dan de volgende foto eens op f/4.5 en bekijk het resultaat opnieuw. De scherptediepte is iets kleiner, wat vind jij mooier? Kijk daarbij ook eens naar de achtergrond, wat zie je daar staan? Staat er bijvoorbeeld een hinderlijk grassprietje, of een andere grote stengel, verander dan van plek om de achtergrond zo neutraal mogelijk te houden. Op die manier krijg je een fantastische foto, waarbij je onderwerp heel erg mooi in het oog springt. Maak hiervan een aantal foto’s en kijk wat je ervan vindt.
Is dit wat je voor ogen had, of wil je de bloem nog meer in macro hebben? Maak met een macro-objectief het diafragma zo groot mogelijk, vaak kan dit tot f/2.8 en stel opnieuw scherp op een gedeelte van de bloem. Je zult dan zien dat er slechts een klein stukje scherp is en dat de rest van de bloem er wat waziger uit zal zien.

De bovenstaande foto is een goed voorbeeld van een detailfoto van een trosje blauwe druifjes. Slechts van één piepklein bloemetje zijn de stuifmeeldraden scherp.
Maak een aantal foto’s vanuit verschillende standpunten, wat dichterbij, wat verderaf en bekijk dan later thuis welke foto jouw voorkeur heeft. Het is altijd een verrassing wat je te zien krijgt! Als je een fotobewerkingsprogramma hebt, dan kun je daarin altijd nog een uitsnede van de foto maken of bijvoorbeeld de kleuren helderder maken.
Heel veel succes toegewenst!
Ik heb een Nikon z5 en een macrolens van 105 mm en een ringflitser….. Ik heb begrepen dat je met een ringflitser meer details krijgt…. klopt dit.
Goedenavond Erik,
Dit setje wat jij gebruikt voor macrofotografie klinkt heel goed. Ik heb zelf geen ringflitser, maar wel een keertje een ringflitser mogen proberen. Het verschil was – vond ik – duidelijk te zien (ik had een roos met en zonder ringflitser gefotografeerd).
Dus ja, van die details dat klopt mijns inziens zeker! Ik wens je nog veel succes en vooral plezier met macrofotografie!
groetjes,
Jolanda
Ik heb een handmatige macrolens. De ilowa 65 mm. 2.8 2x .
Ik moet dus alles in de camera (fuji) instellen.
Wat voor sluitertijd raad u me aan voor binnen?
Mvg Marijke
Binnen zou ik altijd een iets hogere sluitertijd én ISO hanteren, vooral als je handmatig fotografeert.
Met een statief kun je waarschijnlijk wel lagere sluitertijden aanhouden.
Marijke, je hebt een prachtige macrolens en door veel te fotograferen en te experimenteren leer je steeds beter de mogelijkheden van je lens kennen. Je kunt me altijd vragen stellen als iets niet lukt!
Ik hoop dat je enthousiast blijft en straks misschien ook weer iets opsteekt uit de volgende blog!
mooi verhaal, maar het verhaal met batterij en autofocus lijkt me niet correct. Juist bij macro gebruik je vaak niet autofocus volgens mij.
Klopt daar heb je gelijk in. Manueel scherpstellen volgt later…. dit is gewoon voor als je de eerste keer op pad gaat met een macrolens! Gewoon even rustig uitproberen, want als dit lukt en je ziet mooie foto’s, wil je graag verder gaan met macro-fotografie! Dat is de bedoeling van deze allereerste blog!
Hi Lieve Kim, wat heb jij een lieve reactie gegeven, dank je wel! Je weet dat ik groot fan ben van jouw prachtige airbrush schilderijen en beter dan dat je nu bent…..????? Kan eigenlijk niet, want je bent al zo’n topper! 🙂
Hi lieve Jolanda, wat mooi je ook van “ deze kant” te leren kennen. Interessant beschreven voor mij in het schilderen kan het erg goed van pas komen. Veel succes.Kim
Hallo Miranda, ja dat kan zeker! Je kunt ook jouw camera automatisch laten scherpstellen, dat is geen enkel probleem. Alleen adviseer ik je om wel je scherpstelpunt altijd handmatig in te stellen, zodat je op één bepaalt punt in je foto (hetgeen wat je dus zelf wilt laten zien in je foto) om daarop scherp te stellen! Heb je nog vragen, dan hoor ik het graag! Jolanda
Kan ik met een microlens ook zonder handmatig scherpstellen een scherpe foto maken?
Bedankt voor je leuke reactie Cathrien, er volgen nog meer blogs, misschien staan ook daar weer enkele tips tussen die voor jou wat kunnen betekenen!
Groetjes, Jolanda
Jolanda een heel interessante blog. Er staan voor mij verschillende tips in👍🏻. Jammer dat er geen online cursus van macrofotografie is bij de rooijfotografie.
Groet Cathrien.