Een smartphone met goede camera is tegenwoordig niet meer weg te denken. Fabrikanten adverteren regelmatig met het aantal megapixels dat de camera heeft. Je kunt simpelweg steeds mooiere en scherpere foto’s maken met enkel je smartphone. Of je nu graag vakantiekiekjes maakt, je Instagram-feed bijhoudt of serieus aan de slag wilt met smartphonefotografie. Een goede smartphonecamera maakt pas echt het verschil. Maar waar let je nu op bij het kopen van een smartphone met een goede camera? In dit artikel vind je de belangrijkste aandachtspunten op een rij.
Inhoud van dit artikel:
1. Megapixels
2. Meer controle met RAW
3. Meerdere lenzen
4. Beeldstabilisatie
Megapixels
Meer is beter, toch? Niet altijd. Megapixels staan voor resolutie. Een megapixel staat voor één miljoen pixels. Hoe meer pixels, hoe groter (en scherper) je de foto kunt afdrukken of bijsnijden zonder kwaliteitsverlies. Een 12 MP-foto heeft bijvoorbeeld een resolutie van ongeveer 4000 x 3000 pixels.
De beeldsensor vangt het licht op dat door de lens valt. Hoe groter de sensor, hoe meer licht er wordt opgevangen per pixel – en hoe beter de beeldkwaliteit, vooral bij weinig licht. Grote sensoren zorgen voor meer details in de scherpte, mooiere bokeh (kleine scherptediepte), minder ruis in donkere situaties en breder dynamisch (kleur)bereik.
Hieronder een overzicht van wat populaire smartphonefabrikanten gebruiken qua sensoren:
| Fabrikant | Populaire modellen | Sensorformaat (grootste lens) |
|---|---|---|
| Apple | iPhone 15 Pro / Pro Max | 1/1.28” (Sony sensor, ca. 0,78 cm) |
| Samsung | Galaxy S24 Ultra | 1/1.3” hoofdsensor, 1/2.55” tele |
| Pixel 8 Pro | 1/1.31” hoofdsensor | |
| Sony | Xperia 1 V | 1-inch sensor (grote uitzondering) |
| Xiaomi | 13 Ultra | 1-inch sensor (Sony IMX989) |
| Oppo | Find X6 Pro | 1-inch sensor + periscoop telelens |
Een kleine sensor met veel megapixels moet die pixels heel dicht op elkaar proppen. Daardoor krijgt elke pixel minder licht = meer ruis, minder dynamiek. In het bovenstaande voorbeeld wordt de vergelijking gemaakt met ijsklontjes. Hoe groter de dichtheid van de blokjes, des te sneller de blokjes gevuld zijn. Water is in dit voorbeeld een metafoor voor licht. Het bakje staat symbool voor de sensor.
Toch heeft de mobiele smartphone niet per toeval zoveel megapixels. Zo ben je als smartphone gebruiker afhankelijk van de lenzen die je camera heeft. En is de kans daarom groot dat je een foto naderhand gaat inzoomen/bijsnijden. Daarnaast gebruiken veel moderne smartphones een techniek genaamd pixel binning. Hierbij worden meerdere kleine pixels gecombineerd tot één grotere pixel. Het voordeel hiervan is dat de combinatie van pixels meer licht kan vangen, minder kans op ruis en in combinatie met AI algoritmes kunnen voorspellingen gedaan worden om omliggende pixels te voorzien van informatie. Bijvoorbeeld om: HDR-beelden samen te stellen, Portretmodi te verfijnen of nachtfoto’s te verbeteren (automatische ruisreductie). Meer data = meer mogelijkheden voor slimme bewerkingen.
Meer controle met raw
Voor wie wat meer controle wil over het eindresultaat van een foto, is RAW-fotografie een gamechanger. Óók op je smartphone. In tegenstelling tot het standaard jpeg-formaat, slaat een RAW-bestand veel meer beeldinformatie op. Dat biedt grote voordelen, vooral bij nabewerking. Een RAW-bestand bevat onbewerkte data rechtstreeks van de sensor, zonder dat de software van je smartphone er meteen verscherping, ruisonderdrukking of kleurcorrectie op toepast (zoals bij JPEG of HEIF wel gebeurt). Het resultaat? Je krijgt een veel puurder en flexibeler bestand dat je achteraf kunt aanpassen zonder kwaliteitsverlies.
Tegenwoordig ondersteunen vrijwel alle high-end smartphones RAW-opnames, bijvoorbeeld:
- iPhone 12 Pro en nieuwer (via ProRAW)
- Samsung Galaxy S-serie (met Expert RAW of Pro Mode)
- Google Pixel 6/7/8-serie
- Xiaomi, OnePlus, Sony Xperia en Oppo: vaak via de ‘Pro’-stand in de camera-app
RAW-opnames vergen meer opslagruimte en vergen iets meer bewerkingstijd. Maar voor wie kwaliteit en creatieve controle belangrijk vindt, is het het absoluut waard. Bekijk daarom voordat je een smartphone koopt of deze RAW ondersteund.
Links: JPEG-beeld met platte indruk. Weinig diepte in schaduwen en alles lijkt scherp. Rechts: RAW-beeld met verbeterde hooglichten, beter zichtbare details in de schaduwen, subtielere kleuren (bewerken na smaak) en een zachte onscherpte.
Diepte wordt bij een smartphone vaak opgemeten middels een dieptesensor / ToF (Time-of-Flight) / LiDAR. Dit verbetert achtergrondonscherpte (bokeh) en scherpstelling. Vooral bij portretfotografie of nachtfotografie, waar nauwkeurige scherpte en achtergrondscheiding belangrijk zijn.
Meerdere lenzen
Waar je vroeger één simpele lens op je smartphone had, zijn veel toestellen nu uitgerust met twee, drie of zelfs vier camera’s aan de achterkant. Dat is niet zomaar marketing. De verschillende lenzen bieden elk unieke mogelijkheden voor creatieve en technische fotografie. Maar wat doen ze precies? En wanneer gebruik je welke lens?
Een professionele systeemcamera heeft verwisselbare lenzen voor verschillende situaties: een telelens voor verre onderwerpen, een groothoek voor landschappen, enzovoort. Smartphones kunnen hun lens niet fysiek verwisselen, dus is er voor een andere oplossing gekozen: meerdere vaste lenzen, elk met een eigen brandpuntsafstand. Hierbij is het wel belangrijk om te letten op de verschillen tussen optisch en digitaal zoomen.
Standaardlens (hoofdcamera)
Brandpuntsafstand: ca. 24–27 mm (vergelijkbaar met full-frame)
Gebruik: algemene fotografie, portretten, situaties met weinig licht
Kenmerken: Groot diafragma (f/1.6–f/1.8). Meest lichtgevoelige lens
Vaak de enige lens die RAW en nachtmodus ondersteunt
Wanneer gebruiken?
Altijd een veilige keuze voor dagelijkse fotografie. Deze lens heeft de beste beeldkwaliteit en prestaties bij weinig licht. Daarnaast vindt er minder vertekening plaats in het perspectief.
Ultragroothoek
Brandpuntsafstand: ca. 12–16 mm
Gebruik: landschappen, architectuur, groepsfoto’s, creatieve composities
Kenmerken: Legt veel beeld vast zonder afstand te nemen
Kan vervorming geven aan randen (fisheye-effect bij goedkopere modellen)
Wanneer gebruiken?
Ideaal in kleine ruimtes of als je een imposant gebouw of uitgestrekt landschap wilt fotograferen. Ook perfect voor dynamische straatfotografie. Gebruikt vaak een klein deel van de sensor, waardoor de resolutie wat achteruit gaat.
In het voorbeeld is te zien dat de ultragroothoek de gebouwen extra groot weergeeft. Ze lijken zelfs om te vallen.
Telelens
Brandpuntsafstand: vaak 50–125 mm, afhankelijk van model
Gebruik: portretten, detailshots, objecten op afstand
Kenmerken: Optische zoom (zonder kwaliteitsverlies)
Betere compressie van beeld, flatterende gezichtsverhoudingen
Wanneer gebruiken?
Als je niet dichterbij kunt komen – of als je mensen, dieren of details mooi wilt isoleren van de achtergrond. Ook ideaal voor concerten of cityscapes.
Let op: Sommige smartphones bieden een periscooplens, die met behulp van spiegels extra optische zoom (tot 10x) mogelijk maakt. Dat betekent een flinke zoom, zonder dat je inlevert op resolutie.
De telelens is ideaal voor het maken van creatieve composities. Let op de verschillen tussen de optische en digitale zoom voor de beste resolutie.
Macrolens
Gebruik: bloemen, insecten, texturen, kleine objecten
Kenmerken: Zeer korte scherpstelafstand (2–5 cm)
Beperkte resolutie op goedkopere modellen. Niet de gehele sensor wordt ingezet.
Wanneer gebruiken?
Als je heel dicht op een onderwerp wilt zitten en fijne details wilt vastleggen. Let op: de scherpte ligt vaak op een héél smal vlak, dus nauwkeurig scherpstellen is belangrijk.
Beeldstabilisatie (OIS vs EIS)
Beeldstabilisatie is een technologie die ongewenste bewegingen van de camera compenseert. Dit is vooral belangrijk bij het fotograferen of filmen zonder statief, waarbij zelfs de kleinste handbewegingen kunnen leiden tot onscherpe beelden (bewegingsonscherpte). Bij beeldstabilisatie voor de smartphone spreken we van drie soorten: OIS, EIS en HIS):
Optische beeldstabilisatie (OIS)
OIS is een hardwarematige oplossing waarbij de lens of sensor fysiek beweegt om trillingen tegen te gaan. Gyroscopische sensoren detecteren bewegingen, waarna kleine motortjes de lens of sensor in de tegenovergestelde richting bewegen om de beweging te compenseren. Dit resulteert in scherpere foto’s en stabielere video’s, vooral bij weinig licht of bij het gebruik van zoom.
Elektronische beeldstabilisatie (EIS)
EIS is een softwarematige techniek die trillingen corrigeert door het beeld digitaal te bewerken. De camera zoomt iets in en gebruikt de randen van het beeld als buffer om bewegingen te compenseren. Hoewel EIS effectief kan zijn, kan het leiden tot een verlies van beeldkwaliteit en een kleinere beeldhoek.
Hybride beeldstabilisatie (HIS)
Sommige smartphones combineren OIS en EIS voor een nog betere stabilisatie. Deze hybride aanpak maakt gebruik van zowel hardwarematige als softwarematige technieken om trillingen te minimaliseren, wat resulteert in nog scherpere foto’s en stabielere video’s.
ij het kiezen van een smartphone is het aan te raden om te letten op de aanwezigheid van OIS, vooral als je vaak fotografeert bij weinig licht of video’s opneemt uit de hand. Een combinatie van OIS en EIS biedt de beste resultaten voor zowel foto’s als video’s.
